بهترین استراتژی معاملاتی در بورس چیست؟

استراتژی های معاملاتی با استفاده از قراردادهای اختيار معامله
استراتژیها، در اختیار معاملات یا هر نوع دیگر از ابزارهای مشتقه، شامل اتخاذ دو یا چند موقعیت از قراردادهای اختیار معامله است که توسط سرمایهگذار به عنوان یک موقعیت واحد در نظر گرفته میشود. روشهای متعددی برای ایجاد استراتژی وجود دارد، به عنوان مثال خرید و فروش همزمان دو سهام که معمولا به روش مشابهای معامله میشوند، و یا خرید و فروش همزمان کالاها (مانند خرید ذرت و فروش سویا). در این نوشتار، به استراتژیها با استفاده از قرادادهای اختیار معامله بر روی سهام پرداخته خواهد شد. استراتژیهای با استفاده از اختیار معاملات به چند روش مختلف قابل طبقهبندی است. در بخش 2 یک شمای کلی از استراتژیها ارائه شده است. به طور کلی، ممکن است دو اختیار معامله از یک نوع در مقابل یکدیگر معامله شوند، یا دو اختیار معامله متمایز با هم ترکیب شوند، و یا دو اختیار معامله با نوعهای متمایز و تاریخهای سررسید متمایز ترکیب شوند. یکی از استراتژیهای رایج، استفاده از اختیار معاملات از یک نوع (هر دو اختیار خرید و یا هر دو اختیار فروش) و با تاریخهای سررسید یکسان، اما با قیمتهای اعمال متفاوت است که به این استراتژیها، استراتژیهای همگن اطلاق میشود. یک اختیار خرید فروخته و همزمان اختیار خرید دیگری خریدار میشود، به طوری که هر دو اختیار خرید دارای سهام پایه یکسانی میباشند. این نوع از استراتژی که فقط یک جفت از اختیار معاملات استفاده میکنند در بخش های 3 و 4 بحث و بررسی خواهد شد. ایده اصلی این استراتژی، که فقط از یک جفت اختیار معامله استفاده میکند، این است که با اتخاذ موقعیتهای خرید و فروش در اختیار معاملات مشابه، زیان مورد انتظار و همچنین سود مورد انتظار را محدود کند. بخش¬های 5 و 6 به بحث در مورد استراتژیهایی که بیشتر از یک جفت قرارداد اختیار معامله استفاده میکنند بهترین استراتژی معاملاتی در بورس چیست؟ پرداخته میشود. در این استراتژیها، همه قراردادها از نوع اختیار خرید و یا همه از نوع اختیار فروش میباشند و همچنین تاریخ سررسید آنها یکسان است. در نهایت، برخی از استراتژیها شامل قراردادهایی از اختیار معامله است که تفاوت آنها صرفاً در تاریخ سررسید است. به عنوان مثال، یک قرارداد اختیار خرید با تاریخ سررسید 30 روزه فروخته و یک قرارداد اختیار خرید با تاریخ سررسید 90 روزه خریدارای شود. در بخش¬های 6 و 7 به طور مفصل در مورد اینکه چگونه سرمایهگذاران از تاریخهای سررسید متمایز استفاده کنند، بحث خواهد شد.
چک لیست تحلیل تکنیکال چیست؟
چک لیست تحلیل تکنیکال مجموعهای از مراحل انجام یک تحلیل تکنیکال کامل میباشد.
اگر بخواهیم در تحلیل تکنیکال مراحل ضروری را فراموش نکنیم باید یک چک لیست تهیه کنیم.
این چک لیست تمام گامهای لازم برای انجام یک تحلیل تکنیکال کامل را به ما گوشزد میکند.
بدین ترتیب سرمایه گذار مشکل فراموشی انجام مراحل ضروری را نخواهد داشت.
تحلیلگران در فعالیتهای خود، بارها به خاطر فراموش کردن یک مرحله از تحلیل، دچار زیان میشوند.
اما داشتن یک چک لیست تحلیل تکنیکال، ریسک این نوع از زیانها را صفر خواهد کرد.
همچنین باعث ایجاد اطمینان از انجام تکتک مراحل لازم و ضروری یک تحلیل حرفهای خواهد شد.
حال چنانچه مایل به یادگیری این مراحل باشیم، میتوانیم در یک دوره آموزش تحلیل تکنیکال شرکت کنیم.
این سوالات از سوالات همیشگی فعالان بورس است که میپرسند؛
- کدام اندیکاتورها بهترین اندیکاتور تحلیل تکنیکال هستند؟
- از چه ابزاری برای تشخیص روند استفاده کنیم؟
- بهترین ابزار تحلیل تکنیکال کدامند؟
- بهترین سایت تحلیل تکنیکال بورس کدام است؟
- بهترین روش تحلیل تکنیکال چیست؟
- پرکاربردترین ابزار تحلیل تکنیکال چیست؟
- بهترین ابزار تحلیل تکنیکال ارز دیجیتال کدام است؟
- بهترین مدل تحلیل تکنیکال چگونه انجام میشود؟
- بهترین استراتژی تحلیل تکنیکال چیست؟
- بهترین استراتژیهای معاملاتی کدامند؟
- بهترین استراتژیدر بورس کدام است؟
- کدام تایمفریمها را برای معاملات خود انتخاب کنیم؟
- استراتژیهای موفق بازار ارز رمزارزها؟
- استراتژیهای موفق بازار فارکس؟
- استراتژیهای موفق بازار کامادیتی؟
- بلندمدت بهتر است یا کوتاهمدت؟
پاسخ صحیح این سوالات قطعا راهنمای خوبی برای انجام یک تحلیل تکنیکال موفق خواهد بود.
اصول تحلیل تکنیکال
در ابتدا باید نکات اساسی و کلیاتی را درباره یک تحلیل تکنیکال موفق یاد بگیریم.
انجام تحلیل تکنیکال نیازمند شرایطی است که باعث بالا رفتن اعتبار تحلیل خواهد شد.
در گام نخست باید بدانیم که بازار همیشه تحت تاثیر قانون عدم قطعیت است.
بنابراین هیچگاه نباید از یک تحلیل تکنیکال انتظار اطمینان صددرصد را داشته باشیم.
در هیچ بازاری تحلیلها قدرت پاسخگویی با اطمینان صددرصدی را نخواهند داشت.
آنچه در تجربه حرفهایها و بزرگان سرمایه گذاری به ثبت رسیده، موید این واقعیت است.
در بیشتر موارد، اطمینان از نتایج تحلیلها، بین ۷۰ الی ۹۰ درصد گزارش شده است.
پس احتمال ریسک ۱۰ تا ۳۰ درصدی همچنان در سرمایه گذاریها وجود خواهد داشت.
حال برای حرفهای شدن باید یاد بگیریم به اطمینانی در حدود ۸۰ درصد برسیم.
اما تکلیف ریسک تقریبی ۲۰ درصدی که البته کم هم نیست، چه خواهد شد؟
پاسخ روشن و واضح این سوال در آموختن روشهای صحیح مدیریت سرمایه است.
همه حرفهایهای بازارهای مختلف، بدون استثناء در معرض این ریسک قرار دارند.
اما با طراحی یک سیستم قوی مدیریت سرمایه ریسک خود را به حداقل میرسانند.
پس تا اینجای کار با دو مرحله اساسی سرمایه گذاری آشنا شدیم؛
- اول آموختن تحلیل تکنیکال و روش رسیدن به بازدهی ۸۰ درصدی
- دوم آموختن مدیریت سرمایه برای حداقل کردن ریسک احتمالی ۲۰ درصدی
بدون در نظر گرفتن این دو گام اساسی، مطمئنا مسیر پرخطری را انتخاب کردهایم.
در گام بعدی باید بدانیم که سطح اطمینان در سرمایه گذاری بلندمدت بسیار بالاتر است.
پس با انتخاب افق کوتاهمدت در سرمایه گذاری خود، با ریسک بالاتری مواجه خواهیم شد.
اما تجربه نشان داده که انتخاب برتر، بازدهی بالاتر و کم خطرتر در بلندمدت است.
این نتیجه و گزارش عملکرد موفق هزاران نفر از بزرگان بازارهای مالی در همه دنیاست.
به همین خاطر از ابتدا بهتر است بر مبنای بلندمدت برنامه ریزی کنیم.
ابزار تحلیل تکنیکال
ابزار مورد استفاده در تحلیل تکنیکال نیز نقش مهمی در رسیدن به هدف دارند.
در واقع باید عملکرد ما ارتباط زیادی به انتخاب ابزار تحلیل تکنیکال دارد.
چون در شرایط متفاوت، ابزار مورد استفاده ما، سیگنالهای متفاوتی را گزارش میکنند.
ممکن است ابزاری که سیگنالهای معتبری داشته، در دفعات بعدی سیگنالی نداشته باشد.
پس باید مجموعهای از ابزارهای متفاوت را در تحلیل خود مد نظر قرار دهیم.
تعدادی از ابزارهای مناسب برای هر تحلیل تکنیکال را میتوان به شرح زیر نام برد؛
- تسلط بر اصول و قوانین اساسی در تحلیل تکنیکال
- استفاده و بررسی نمودارها، قیمت و تایمفرم بهترین استراتژی معاملاتی در بورس چیست؟
- خط روند، خط حمایت، خط مقاومت و کانال
- ابزارهای مبتنی بر نسبتهای فیبوناچی
- الگوهای کلاسیک نمودار قیمتها
- آشنایی با تئوری و امواج الیوت
- استفاده از انواع اندیکاتور
- استفاده از کندلها
آنچه مهم است اینکه در بررسی با هر ابزار تحلیل تکنیکال، تجربه لازم را کسب کنیم.
صرفا با آموختن و شناخت اولیه ابزارهای تحلیل تکنیکال نمیتوان تحلیل خوبی ارائه داد.
بلکه باید مهارت کار با ابزار و همچنین تجربه کار در بازارهای مختلف را هم کسب نمود.
هر چه تعداد ابزارها و سیگنالهای مورد استفاده بیشتر باشد، احتمال خطا کمتر خواهد بود.
موضوع مهم این است که شرایط بازارها و نمودارها همیشه در حال تغییرند.
این تغییرات باعث میشوند تا دائما شرایط نمودار و سیگنالها نیز تغییر نمایند.
به همین دلیل ما مجبوریم برای تسلط بر تحلیل، دائما شرایط نمودار را رصد کنیم.
این رصد دائمی منجر به شناسایی سناریوهای جدیدی میشوند که باید بررسی شوند.
حال در ادامه تحلیل باید دنبال سناریوهایی باشیم که در طول زمان تقویت شدهاند.
همچنین سناریوهایی را که ضعیف بودند را باید یکییکی شناسایی کرده و کنار گذاشت.
اما باید بدانیم که از هیچ ابزاری نمیتوان غافل شده و سیگنالهای آن را نادیده گرفت.
در واقع همواره باید از جعبه ابزار تحلیل تکنیکال خود استفاده نماییم.
ابعاد تحلیل تکنیکال
چطور تحلیل تکنیکال انجام دهیم که بتوانیم نتیجه مطلوبی کسب کنیم؟
این سوال، سوال مهمی است که بارها و بارها از خود پرسیدهایم.
از نظر منطقی برای کسب نتیجه مطلوب در تحلیل تکنیکال باید همه جوانب امر را سنجید.
در غیر این صورت نتیجه تحلیل تکنیکال یک نتیجه قابل اعتماد نخواهد بود.
این یکی از اشتباهات بزرگ همه ماست که مواردی از نظرمان دور میماند.
حرفهایهای تحلیل تکنیکال یک تحلیل منطقی را دارای چند بعد میدانند.
در واقع باید گفت از نظر بزرگان، تحلیل تک بعدی یک تحلیل کامل و قابل اطمینان نیست.
در حالت حداقلی برای یک تحلیل تکنیکال ۳ بعد مختلف باید مورد بررسی قرار گیرد؛
- بعد اول بررسی قیمتی نمودار
- بعد دوم بررسی زمانی نمودار
- بعد سوم بررسی الگوهای نموداری
پس با بررسی حداقل ۳ بعدی یک نمودار قیمت میتوان انتظار داشت به یک نتیجه منطقی برسیم.
عدهای نیز علاوه بر ابعاد ۳ گانه ذکر شده بررسی حجم معاملات را نیز بسیار مهم میدانند.
پس بهتر است برای کسب اطمینان بازار را چند بعدی تحلیل کنیم و نه یک بعدی.
همچنین در حالت حداقلی بهتر است در تحلیل تکنیکال بررسی هر چهار بعد گفته شده را در نظر داشته باشیم.
واضح است که هر چقدر ابعاد بررسی نمودار بیشتر باشند، نتیجه مطمئنتری عاید ما خواهد شد.
اما باید بدانیم تحلیل هرگز نمیتوان از همه ابزارهای تحلیل تکنیکال سیگنال دریافت کرد.
از طرفی هم محدودیت زمان و انرژی تحلیلگر را باید در نظر داشت.
پس به صورت حداقلی نمودار خود را در ۴ بعد مورد بررسی و تحلیل قرار میدهیم؛
این مدل تحلیل میتواند اطمینان نسبی از یک تحلیل تکنیکال را برای ما ایجاد نماید.
نکته مهم مهارت تحلیلگر و صرف انرژی و زمان کافی برای انجام تحلیل است.
الگوریتم تحلیل تکنیکال
الگوریتم تحلیل تکنیکال را میتوان نقشه راه انجام یک تحلیل تکنیکال معتبر دانست.
در تحلیل تکنیکال ما باید بر اساس یک روش معین به سمت هدف خود حرکت کنیم.
در حقیقت هدف ما از انجام تحلیل پیشبینی اهداف احتمالی قیمت در آینده است.
اما باید بدانیم که تنها معتبرترین سناریوها را باید پیدا کنیم و نه همه سناریوهای ممکن.
با این مدل پیشبینی در کمترین زمان به سطح بالایی از اطمینان در روند بررسی خود خواهیم رسید.
هر سناریوی معتبر باید مزیتهایی در خود داشته باشد تا توسط تحلیلگر انتخاب گردد.
این مزیتها وقتی وجود خواهند داشت که بر اساس اصول تحلیل تکنیکال حرکت کرده باشیم.
همچنین باید با مناسبترین ابزار و با توجه به همه ابعاد ممکن، تحلیل خود را انجام داده باشیم.
در نتیجه سناریوهای ممنتخب ما، بر اساس یک الگوریتم استاندارد شکل گرفتهاند.
پس با خیال راحت میتوان به تارگتهای به دست آمده از تحلیل تکنیکال استناد کرد.
مجموعه موارد ذکر شده یک پلن مناسب و یا یک الگوریتم استاندارد در تحلیل تکنیکال هستند.
فقدان هر مورد نیز ریسک جدیدی علاوه بر ریسک عدم اطمینان به ما تحمیل خواهد کرد.
رعایت این نکات، ایجاد نوعی حاشیه امن و حداقل سازی ریسک در سرمایه گذاری است.
کسب مهارت در طراحی یک الگوریتم مناسب در تحلیل، لازمه کار هر سرمایه گذار است.
داشتن یک پلن یا الگوریتم معاملاتی، وجه تمایز حرفهایها و افراد عادی در بازارها میباشد.
پس تا اینجا فهمیدیم که باید نکات زیر را رعایت نماییم؛
- اول آموختن و پایبندی به رعایت دائمی اصول تحلیل تکنیکال
- دوم کسب مهارت در انتخاب و استفاده از ابزارهای مناسب در تحلیل تکنیکال
- سوم انجام تحلیل تکنیکال در همه ابعاد ممکن
- چهارم طراحی یک الگوریتم مناسب در تحلیل تکنیکال
پس در بازارهای مالی به هیچ عنوان نباید فراموش کنیم که؛
انجام تحلیل تکنیکال پیشنیازی صددرصد ضروری برای سرمایه گذاری در بازارهای مالی است.
عوامل تاثیرگذار بر معاملات بورس چیست؟/ اقدامات دولت سیزدهم زمینهساز ایجاد ثبات در بازار سهام شد
تهران- ایرنا- کارشناس با تاکید بر اینکه ریزشی برای بازار سهام از لحاظ بنیادی پیشبینی نمیشود، افتهای اخیر شاخص بورس را اصلاح شاخص دانست، گفت: دولت سیزدهم تلاش خود را برای بازگشت اعتماد به بازار سرمایه انجام داد که امیدواریم این حمایتها ادامهدار باشند.
به گزارش روز جمعه ایرنا، شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران در معاملات هفتهای که گذشت ( هفته منتهی به چهارشنبه، ۱۱ خردادماه) روند نوسانی داشت و با ۲۳ هزار واحد کاهش و اصلاح نسبت به هفته قبل، در ارتفاع یکمیلیون و ۵۴۱ هزار واحد ایستاد.
شاخص کل بورس تهران در پایان روز چهارشنبه هفته گذشته (۴ خردادماه) در حالی در ایستگاه یکمیلیون و ۵۶۴ هزار واحد به کار خود پایان داد که این رقم در روز چهارشنبه این هفته و در آخرین روز کاری هفته جاری (۱۱ خردادماه) به یکمیلیون و ۵۴۱ هزار واحد رسید.
شاخص کل (هموزن) در پایان هفته گذشته ۴۳۶ هزار و ۸۰۳ واحد بود که در هفته جاری این عدد به ۴۲۹ هزار و ۶۶۰ واحد و شاخص قیمت (هموزن) از ۲۶۹ هزار و ۳۹۱ واحد به عدد ۲۶۴ هزار و ۱۶۶ واحد رسید.
در پنج روز معاملاتی این هفته بورس، نمادهای انتقال دادههای آسیاتک (آسیاتک)، شرکت سرمایهگذاری تامین اجتماعی (شستا)، ایرانخودرو (خودرو)، گسترش سرمایهگذاری ایرانخودرو (خگستر)، پالایش نفت اصفهان (شپنا) و بانک تجارت (وتجارت) در گروه نمادهای پُر تراکنش قرار داشتند.
معاملات بورس در هفتهای که گذشت روزهایی پر نوسان را پشت سر گذاشت و شاخص بورس تحت تاثیر رشد معقولی که از ابتدای سال تجربه کرده بود، وارد مدار اصلاحی شد که از مدتها قبل ایجاد چنین روندی در بازار تجربهشده بود.
اصلاح شاخص بورس بعد از رشدی که از ابتدای سال داشت، سبب نگرانی سهامداران شد اما اکثر کارشناسان و فعالان بازار سهام ایجاد چنین روندی را در بازار طبیعی اعلام کردند و معتقدند که اصلاح کوتاهمدت؛ لازمه تداوم ثبات و روند مثبت بازار سهام است.
«علی صادقین» امروز در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی ایرنا به نوسان اخیر شاخص بورس و نیز عوامل تاثیرگذار بر آن اشاره کرد و افزود: نوسان شاخص بورس در چند روز گذشته ناشی از چند عامل بود و معاملات این بازار را تحت تاثیر خود قرار داد.
وی خاطرنشان کرد: سردرگمی فعالان بازار و سهامداران در مورد روند نرخ ارز ازجمله عواملی است که زمینهساز ایجاد نوسان در معاملات بازار بود.
صادقین گفت: همچنین تعیین تکلیف برجام، وضعیت شرکتها و ریسک سیاسی و مالی بهعنوان اصلیترین فاکتورهای تاثیر گذار بر معاملات بورس محسوب میشوند.
عوامل تاثیرگذار در نوسان اخیر معاملات بورس
این کارشناس بازار سرمایه به دیگر عامل تاثیرگذار در روند فعلی معاملات بورس اشاره و تاکید کرد: نکته دیگر گزارش ١٢ ماهه شرکتها است که نشاندهنده رشد قابلتوجه هزینهها در سه ماه چهارم ۱۴۰۰ بود؛ این امر نشاندهنده کاهش روند سودآوری در برخی از شرکتها است.
وی اظهار داشت: روند بازار سهام در چند ماه گذشته به گروه خودرو و پالایشیها گره خورده بود که بهنوعی لیدر بازار و تعیینکننده روند حال بازار بودند، اما اکنون در وضعیت فعلی، سهام این شرکتها دارای عاملی برای پیشرانی بیشتر در گزارشها نیستند.
صادقین ادامه داد: ایجاد چنین مسالهای باعث شد تا افراد، شناسایی سود را با سودهای کوتاهمدتی که به دست آورده بود را نسبت به ورود پول بیشتر ترجیح دهند که این موضوع بر افزایش عرضهها تاثیر گذار بود.
به گفته این کارشناس بازار سرمایه، ریسک مربوط به سیاستگذاری دستوری، عوارضها و دخالت در بازار کامودیتیها همچنان بر روند معاملات بازار تاثیر گذار است.
وی ادامه داد: بازار از لحاظ بنیادی مستعد کاهش شدید نیست، اما قطعی برق در تابستان، افت تولید شرکتها، مذاکرات برجام و نرخ دلار میتواند معاملات بازار سرمایه را تحت تاثیر قرار دهد و روند رشد شاخص بورس را کُند کند.
اقدامات دولت سیزدهم در زمینه بهبود روند معاملات بورس
صادقین به اقدامات انجامشده از سوی دولت سیزدهم در زمینه بهبود روند معاملات بورس اشاره کرد و گفت: دولت سیزدهم تلاش خود را برای بازگشت اعتماد به بازار از طریق حمایت از صندوق تثبیت بازار سرمایه انجام داد که امیدواریم این حمایتها ادامهدار باشد.
این کارشناس بازار سرمایه اظهار داشت: بازار بدهی و سیاستهای دولت در زمینه بازار بدهی و تغییر نرخ بهره میتواند با اثر منفی بر بازار همراه باشد که خوشبختانه تاکنون دولت فعلی در این زمینه تصمیم منفی اتخاذ نکرده است.
وی با بیان اینکه امیدواریم تا پایان امسال شاهد ایجاد تعادل میان بازار بدهی و بازار سهام باشیم، گفت: بازار نیازمند آرامش نسبی است، در صورت ایجاد چنین اتفاقی شاهد روزهای خوش در بازار خواهیم بود، البته روند بازار سهام تا پایان سال مثبت پیشبینی شده است و این اصلاحهای شاخص بورس نیز طبیعی است.
انواع استراتژی در بورس
یکی مهم از مهم ترین فاکتور های هر معامله گرِ حرفه ای داشتنِ یکی از انواع استراتژی در بورس میباشد. فردی که دارای یک استراتژی و برنامه مشخص برای معاملات خود باشد کم تر دچار ضرر و زیان خواهد شد و همیشه از اشتباهات خود درس میگیرد و هر سری استراتژی خود را بهبود میبخشد در این مقاله میخواهیم به انواع استراتژِی و دیدگاه به بازار بورس نگاهی بیندازیم و هریک از آن ها را نقد و بررسی کنیم.
استراتژی صبر (بلند مدت)
یکی از مهم ترین انواع استراتژی ها در بورس استراتژی بلند مدت یا صبر است در این دیدگاه معامله گر ابتدا باید سهم مهم و مناسب برای این نمونه از استراتژی را انتخاب کرده و با توجه به بودجه خود سهم را بخرد. پیدا کردن سهم در این دیدگاه به شدت مهم است برای انتخاب سهم مناسب با این استراتژی معامله گر باید ابتدا شرکت مورد نظر را کاملا شناسایی کرده و گزارش های مالی آن شرکت را در بازه های 3 ماهه و یک ساله مطالعه کند و اگر شرکت از لحاظ بنیاد و قدرت مالی مناسب تشخیص داده شد باید خرید خود را انجام دهد. حداقل زمان برای این استراتژی در بورس 1 سال است. یعنی سهامدار بعد از حداقل یک سال به سهم باز میگردد و بازدهی سهم را مشاهده میکند و سپس دوباره شروع به بررسی هایی از قبیل ارزندگی، صورت های مالیاتی و مالی، سود دهی شرکت در فروش و دارایی های شرکت میکند. اگر سهامدار به این نتیجه رسید که همچنان این سهم برای نگهداری مناسب است میتواند آن را در سبد نگه دارد و اگر نتیجه خلاف این بود میتواند سهم خود را فروخته و آن را با سهم ارزنده دیگری جایگزین کند.
برای تحلیل صورت های مالی هر شرکت باید به سایت codal360.ir مراجعه کند و آن ها را بررسی نماید. (علم مورد نیاز در این استراتژی تحلیل بنیادی و یا فاندامنتال است که در مقاله ای مجزا به آن خواهیم پرداخت که معامله گر باید برای تشخیص ارزندگی سهم کامل به این علم تسلط داشته باشد) این استراتژی در بورس یکی از پر بازده ترین و کم ریسک ترین استراتژی ها است زیرا در اکثر مواقع دارایی سهامداران ذی نفع شرکت هایی با بنیاد قوی افزایش یافته است.
استراتژی میان مدت ( تکنیکال)
دیدگاه میان مدت یکی دیگر از انواع استراتژی در بورس است که در این روش، معامله گر یا سهامدار با توچه به چارت و نمودار و سابقه معاملاتی آن سهم را انتخاب میکند در این استراتژی باید حتما به علم تکنیکال ( علمی که در آن به مطالعه نمودار ها بهترین استراتژی معاملاتی در بورس چیست؟ و سابقه معاملاتی نمودار سهم ها توجه میشود و بر پایه آن تصمیم گیری میشود ) مسلط باشد تا بتواند نقطه ورود و خروج به سهم را تعیین کند( در مقاله مجزا به تعیین نقاط ورود و خروج سهم خواهیم پرداخت) معامله گر قبل از ورود به سهم هدف قیمتی خود را مشخص میکند این هدف قسمتی است که احتمال میرود سهم در این ناحیه روندش از صعودی به نزولی تغیییر کند او پس از تعیین هدف حوالی همین رنج بعد از رسیدن به این ناحیه با سود از این معامله خارج میشود و به دنبال سهم هایی با پتانسیل رشد بالا میگردد.
سوال : اگر بعد از خرید، سهم دچار روند نزولی شد آیا باید برای رسیدن به سود صبوری کرد؟
با توجه به استراتژی میان مدتی سهم نباید از یک حد بیشتر نزول کند پس این استراتژی در بورس نیازمند تعیین حد ضرر (مقداری که سهامدار نباید بیش از آن در معامله ضرر کند ) است و پس از فعال شدن حد ضرر باید از آن خارج شود. راه های مشخص کردن حد ضرر مربوط به علم تکنیکال است و در مقاله ای مجزا به آن خواهیم پرداخت.
[/vc_column_text][vc_single_image image=”1585″ img_size=”900*500″][vc_column_text]
استراتژی کوتاه مدت (نوسان گیری)
این استراتژی در بورس نیازمند مهارت بالایی علاوه بر علم تکنیکال است، منظور ما علم تابلو خوانی است در این دیدگاه و استراتژی در بورس معامله گر حد سود های خود را بسیار کم در نظر خواهد گرفت (بین 2 الی 20 درصد) و مدت زمان تقریبی 1 الی 5 روز. در حین این استراتژی معامله گر پس از مطالعه دقیق تابلو سهم و مشاهده ورود پول هوشمند (زمانی که قدرت خریدار نسبت به فروشنده بسیار زیاد باشد ) یا وجود قدرت خریداران به صورت قوی، متوجه میشود زمان خرید فرا رسیده است؛ او خرید را انجام میدهد و زمانی که به سود مد نظر خود که از پیش تعیین کرده برسد با سود اندک از معامله خارج میشود. در این روش، معامله گر باید هر روز معاملاتی برای کسب سود دست به معامله بزند که بتواند سود قابل توجهی در پایان دوره مالی خود بدست آورد. این استراتژی در بورس نیازمند وقت بیشتر نسبت به دو استراتژی قبل خواهد بود و قطعا ریسک بالاتر نیز دارد؛ با این استراتژی میتوانید به سود در زمان خیلی کم (حتی 1 ساعت ) برسید، اما نیازمند دانش بالاتر و همچنین تجربه بالاتری نسبت به دو روش قبل خواهید بود. در آینده به یادگیزی این مهارتها خواهیم پرداخت.
سوال : در انواع استراتژی در بورس، کدام نوع بهتر است؟
[/vc_column_text][vc_column_text]برای تعیین استراتژی مناسب حتما باید روحیات خود، زمانی که میخواهید برای سرمایه گذاری صرف کنید ، ریسک پذیری خود، میزان سرمایه خود را بسنجید و سپس تصمیم گیری کنید زیرا هر یک از انواع استراتژی ها در بورس سود آور بوده و هریک طرفدارانی در بازار بورس دارد؛ اما پیشنهاد ما این است که با توجه به سطح دانش خود از بازار، هرچه دانش کمتری دارید، استراتژیهای بلندمدتتر را انتخاب کنید.
یک نکته بسیار مهم در مورد معاملهگری این است که هر شخص باید استراتژی خودش را داشته باشد، این یک حقیقت است که روش هیچ شخصی برای شخص دیگر مناسب نیست، برای پیدا کردن استراتژی مناسب خودتان باید کمی با تجربهتر نیز بشوید. ما در این سایت تمام تلاش خود را میکنیم تا شما هرچه سریعتر به این استراتژی دست پیدا کنید.[/vc_column_text][vc_column_text]
شاید برای شما هم مثل خیلیها این سوال پیش بیاید که از کجا میتوانم از انبوه انواع استراتژی در بورس ، یک استراتژی بخرم؟
اجازه دهید خیلی رک پاسخ شما را بدهیم: اولاً انواع استراتژی در بورس که در بانکها و موسسات و یا کارگزاریها استفاده میشوند، اگر به صورت معاملات الگریتمی باشند، اصلاً قابل پیادهسازی با امکانات ما نیستند؛ اگر هم این استراتژیها به شکل یک سری دستورالعمل باشند، مطمئن باشید با این قیمتهای موجود همچین چیزی محال است و آن چیزی که موسوم به استراتژی فروخته میشود، منسوخ شده است و یا برای بازار امروز کارایی ندارد.
پس راه حل چیست؟
پاسخ به این پرسش بسیار ساده است: شما باید استراتژی معاملاتی خودتان را بسازید.
حالا که جواب را میدانید شاید بپرسید چطور؟
در ادامه به نحوه ساخت استراتژی میپردازیم:
۱. تایم فریم معاملاتی خودتان را تعیین کنید
همانطور که در ابتدای مقاله نیز گفتیم، شما باید بدانید یک تریدر بلندمدت، میانمدت یا کوتاهمدت هستید و سپس برای باقی مراحل تصمیم بگیرید. در ابزارهای معاملاتی موجود مثل پلتفرم معاملاتی کارگزاریها، برای مثال ایزی تریدر در کارگزاری مفید.
ابزاری بسیار ساده برای این منظور وجود دارد. در پلتفرمهای معاملاتی از تایم فریم ۱ دقیقه تا ۱ ماهه وجود دارد، اما عرف در بازار ایران به این شکل است که معمولاً کسانی که تصمیم گرفتهاند به صورت کوتاهمدت در بازار فعالیت کنند، تایمفریم ۱ ساعته تا ۱ روزه را انتخاب می کنند، افرادی که برای میانمدت برنامه ریختهاند، ۱ روزه و ۱ هفته و طبیعتاً اشخاص بلندمدتی تایم ۱ هفته یا ۱ ماهه را انتخاب میکنند. پس شما بعد از فهمیدن این موضوع که بهترین استراتژی معاملاتی در بورس چیست؟ روانشناسی ذهنی شما با کدام بازه زمانی راحتتر است، باید بدانید در پلتفرم معاملاتی نیز در کدام فریم زمانی فعالیت کنید.
۲. انتخاب میزان ریسک مناسب برای شما
بعد از آنکه شما متوجه شدید چه بازه زمانی برای شما مناسب است، حالا نوبت به انتخاب میزان ریسکی است که میتوانید متحمل شوید. در بازار جهانی معمولاً ریسک نهایتاً ۲ درصد در هر معامله بهترین استراتژی معاملاتی در بورس چیست؟ وجود دارد. در بازار داخلی به دلیل ماهیت آن، میتوان تا ۱۰ درصد در هر معامله ریسک کرد. این بدین معنی است که اگر شما برای مثال ۱۰۰ میلیون تومان سرمایه دارید، در هر معامله نهایتاً ۱۰ میلیون میتوانید ریسک کنید. دوستان من صحبت از ماکزیمم ریسک میکنم نه صحبت از درست بودن آن. حقیقت این است که به صورت علمی، شما در بازار داخلی نیز به همان شکل نهایتاً ۲ الی ۳ درصد ریسک انجام دهید، اما به دلیل نبود مفهوم لوریج در بازار، برای بدست آوردن سود بهتر، باید بیشتر ریسک کرد.
هرچند، این نکته را بدانید، تمام این ارقام بستگی به شخص شما دارند. شما باید قبل از داشتن استراتژی معاملاتی، برای خود یک استراتژی روانی تهیه کنید که در آینده به صورت مفصل درباره آن خواهم گفت.
۳. تشخیص روند کلی
شاید بتوان به جد گفت، تشخیص روند، مهمترین بخش از معاملهگری باشد. اگر شما با هر شیوه تکنیکالی، قادر به تشخیص روند معاملاتی یک نماد خاص شوید، شک نکنید با همراه شدن به آن روند، سود خوبی بدست میآورید. پس به نظر من کسی که بتواند روندها را به درستی تشخیص دهد، برنده است. پس به همین دلیل این بخش را جزئی از استراتژی معاملاتی قرار دادهایم. تشخیص روند میتواند با استفاده از ابزارهای ساده تکنیکالی مثل اندیکاتورها باشد یا به شکلی کاراتر با استفاده از ابزار پرایس اکشن، این امر صورت بگیرد. پس اگر هنوز نمیتوانید به درستی روند کلی قیمت برای بازه مرحله قبل، مثلاً میان مدت را تشخیص دهید، نیاز بهترین استراتژی معاملاتی در بورس چیست؟ به آموزش و تمرین بیشتری دارید. بعد از یادگیری اصولی این موضوع، بعد از دو مرحله قبل، روند را تعیین میکنیم.
۴. تعیین نقاط ورود و خروج
این مرحله یکی از مهمترین مراحل در ساخت استراتژی است. میتوان گفت مشکل اصلی در شکست یک معامله بعد از مدیریت سرمایه و روانشناسی، این مرحله است. شما برای آنکه بتوانید سودی در معامله بدست آورید، قبل از هرچیز باید با هر علمی که بلدید، بتوانید نقاطی برای ورود خود پیدا کنید. شما میتوانید از علم تکنیکال، سنتیمنتال یا در موارد نادر از فاندامنتال برای این منظور استفاده کنید. نکته بسیار مهم این است که باید یک روش ثابت برای نقاط ورود و خروج خود تعیین کنید تا در قالب یک استراتژی بگنجد. برای مثال، یک شخص ممکن است بگوید من با شکسته شدن خط روند، وارد معامله می شوم. به شکل سنتی ممکن است شخصی بگوید هروقت افراد زیادی صحبت از یک سهم میکنند، من از آن خارج میشوم ( در بخش نظرات حدس خود را برای این موضوع بگویید). به هر حال شما بعد از تکمیل علم خود باید قادر باشید این نقاطی دقیق و بهینه برای ورود و خروج را با هر روشی که بلدید مشخص کنید.
۵. تعیین حد محافظ و حد سود در هر معامله
دوستان عزیز شاید گفتن این جمله از نگاه خیلی از افراد مبتدی درست نباشد اما این نکته را در نظر بگیرید که شما برای موفقیت در بازار باید برای خود یک سود تعیین شده و همچنین ضررتعیینشده در نظر بگیرید و بدون توجه به بهترین استراتژی معاملاتی در بورس چیست؟ حرکات بعدی بازار، با بستن معامله خود، چه در ضرر و چه در سود در نقطه تعیین شده، از معامله خارج شوید. این موضوع میتواند به ۲ شکل صورت بگیرد:
۱. استفاده از ریسک به ریوارد (Risk/reward ratio)
استفاده از ریسک به ریوارد یک روش رایج برای تعیین مقدار ریسک است. شما میتوانید با توجه به نمودار تکنیکال، یک نقطه را به عنوان ضرر برای خود تعیین کنید و به خود قول دهید اگر معامله به آن قسمت رسید، معاملات را میبندم (به دلیل نبود سفارش اتوماتیک در بورس ایران این امکان وجود ندارد پس باید به صورت دستی این کار را انجام دهید) و همچنین در قسمتی مشخص سود خود را ببندید، حالا شاید سوال شما این باشد که ریسک به ریوارد بهترین استراتژی معاملاتی در بورس چیست؟ چیست؟
ریسک به ریوارد یک نسبت است، برای مثال ۱:۲ یا ۱:۳ و الی آخر، معنای آن این است که به ازای ۱ واحد ریسک در معامله (احتمال ضرر)، چند واحد احتمال سود در همان معامله وجود دارد؟ این نسبت را به صورت معمول، برای معاملات معمولی ۱:۲ به بالا در نظر میگیرندگ معنای آن این است که به ازای ۱ واحد ریسک شما باید ۲ برابر آن سود کنید. اجازه دهید یک مثال ملموس در بازار ایران بزنیم:
۲ برابر مقداری که انتظار ضرر داریم
شما مقداری سهم فملی خریداری کرده اید، به نمودار نگاه میکنید و متوجه میشوید تا کف قبلی حدود ۵ درصد اختلاف وجود دارد، پس شما حد ضرر خود را زیر آن فرض میکنید. تا اینجای کار شما ۱۰ درصد ضرر یا ریسک در این معامله دارید، معنی آن این است که اگر به هر دلیلی شما تشخیص درستی از روند نداشته باشید و قیمت برگردد، شما باید در -۱۰ درصد معامله خود را به هر قیمتی شده ببندید(البته اگر صف فروش نباشد) حالا ما گفتیم این معامله ۱۰ درصد ریسک دارد، اما چند درصد را برای سود مد نظر قرار دهیم؟ ما فرض میکنیم ریسک به ریوارد ما ۱:۲ است، پس انتظار ۲۰ درصد مثبت در این سهم داریم. پس این یک روش برای تعیین ضرر یا سود بود.
۲.مدیریت پویا
روش دوم که کمی تخصصی تر است، روش مدیریت پویا در معاملات است. در این شیوه شما باید در هر مرحله، معاملات خود را تحت کنترل خود داشته باشید و به صورت کندل به کندل، معامله خود را کنترل کنید. شما ممکن است برای خود تعیین کنید اگر قیمت از دو کندل قبلی پایینتر رفت، معامله خود را نقد میکنم و برعکس، تا وقتی در سود هستم و شرط قبلی رخ نداده، معامله را نگه میدارم. این روش نیز یک روش برای تعیین سود و ضرر به صورت پویا است اما به تجربه بیشتری نیاز دارد.
۶. گرفتن خطای استراتژی و مکتوب ساختن آن
باور کنید من اشخاص زیادی را دیدهام که بعد از سالها تجربه در بازار و گزیدن پیاپی از یک سوراخ، هنوز به فکر رفع آن خطا یا ایراد نیستند. این دسته از معاملهگران بارها و بارها اشتباه خود را در تریدها تکرار میکنند اما اصلاً از خود نمیپرسند ایراد کار کجاست. شما این کار را نکنید. شما در ابتدا باید و تاکید میکنم باید استراتزی خود را مکتوب کنید. علت مکتوب ساختن آن این است که بتوان بعدها روی ایرادات آن کار کرد. بعد از رسیدن به یک نقطه ثبات در معاملات خود، تازه زمان آن میرسد که این استراتژی خود را که مکتوب کردهاید، اصلاح کرده و هر هفته یا هر ماه آن را بهبود دهید.
بهترین استراتژی معاملهگری برای کسب سود از بورس ۱۴۰۱
بورسان : غالب کارشناسان بر این باورند که سال 1401 سالی با نوسانات زیاد برای بورس تهران خواهد بود، از این رو بهترین استراتژی خرید و فروش سهام در این سال برای معاملهگران را استراتژی فعال و شناسایی فرصتها میدانند.
به صورت کلی شیوههای معاملهگری را میتوان به این دو دسته تقسیم کرد: خرید و نگهداری (Buy & Hold) و استراتژی دوم معاملهگری فعال (شناسایی فرصتها و جابجایی سهام). هر کدام از این دو دسته طرفداران و مخاطبان خاص خود را دارد. بسته به چشمانداز سودآوری و مدت خواب سرمایه و روشهای تحلیلی هر کدام از این استراتژیها میتواند سودآور باشد.
با این حال این مورد که اکثر کارشناسان بر این باورند که معاملهگری فعال با شناسایی فرصتها در سال ۱۴۰۱ سودآورتر است، نتیجه جالب توجهی است. از 180 کارشناس بازار سرمایه که در نظرسنجی بورسان شرکت کردهاند، 64 درصد استراتژی فعال را برای سال 1401 مناسب ارزیابی کردهاند و تنها 36 درصد بر این باورند که در این سال استراتژی خرید و نگهداری جواب میدهد.
استدلال هر دو طیف را در خصوص این انتخاب جویا شدهایم.
در بورس 1401 کدام استراتژی معاملهگری جواب میدهد؟
استراتژی برای سالهای ریسک بالا
ایمان مقدسیان، کارشناس بازار سرمایه که استراتژی «فعال و شناسایی فرصتها» را برای معاملهگری در سال 1401 پیشنهاد داده به بورسان میگوید: بازارها بعضا در شرایط اکیدا صعودی و اکیدا نزولی قرار میگیرند. در شرایط اکیدا صعودی مثلا سال 98 و پنج ماه اول 99 استراتژی فعال خیلی جواب نمیدهد و کسانی که بیشتر به پورتفوی خود دست میزنند و سهام زیاد جا به جا میکنند، از بازار جا میمانند.
او در ادامه با بیان اینکه در مقابل در بازار اکیدا نزولی افرادی که زیاد پورتفوی خود را تغییر نمیدهند بیشتر زیان میبینند، میافزاید: مثلا در بازار مرداد 99 تا پایان 1400 بیشترین زیان متوجه کسانی شد که پورتفوی خود را دست نزده و نقد کردهاند.
به گفته مقدسیان، این افراد ممکن است که حتی 80 درصد سرمایه خود را هم از دست داده باشند در صورتی که کسانی که در مقاطع مختلف بازار نقد کردهاند، کمتر زیان دیدهاند.
این فعال بازار سرمایه در ادامه گفت: در سال 1401 بازار اکیدا صعودی نخواهد شد، بازار صعودی خواهد بود اما نه اکیدا صعودی! مثلا در نزدیکی فصل مجامع سهمهایی که EPS مناسبی دارند مورد توجه قرار بگیرند. همچنین سهمهای سیمانی و دارویی در مقاطعی از سال یا سهمهای پتروشیمی و اورهای در مقاطع دیگری از سال احتمالا مورد توجه بازار قرار بگیرند و صعودی شوند. بنابراین مدیر پورتفو و سبدگردانی که استراتژی فعال اتخاذ میکند میتواند از این نقاط صعودی استفاده کند و زمانی که از گروهی بازدهی مورد نظر را کسب کرد به گروههای دیگری شیفت کند.
استراتژی برای همیشه
محمدرضا دمثنا، کارشناس بازار سرمایه که «خرید و نگهداری» را به عنوان استراتژی معاملهگری در سال 1401 انتخاب کرده است در این خصوص به بورسان میگوید: استراتژی «خرید و نگهداری» با اتکا به رشد سودآوری شرکتها و با تمرکز بر جریانات نقدی و بهره برداری از پروژهها انتخاب شده است. به این ترتیب، در افق میان مدت یعنی طی ۲ تا ۴ سال، بازدهی مورد انتظارمان با استراتژی خرید و نگهداری محقق میشود.
پیشبینی بورس ۱۴۰۱ از نگاه ۱۸۰ تحلیلگر
بورسان: در آستانه سال نوی شمسی، بورسان نظر ۱۸۰ کارشناس و متخصص بازار سهام را در رابطه با بازارها و متغیرهای بهترین استراتژی معاملاتی در بورس چیست؟ سال پیش رو جویا شد. در این نظرسنجی ۱۱ سوال در رابطه با بازارها و ۲ سوال در رابطه با نقش دولت و سازمان بورس مطرح شده است. بیش از نیمی از این افراد بر این باورند که بورس در سال ۱۴۰۱ برنده بازدهیها خواهد بود و این «برجام» است که بیشترین اثر را بر این بازار خواهد داشت. در ادامه به مرور سوالات مطرح شده و نظر کارشناسان خواهیم پرداخت. پیش بینی بورس در سال ۱۴۰۱ چیست؟
کدام بازار بیشترین بازدهی را در 1401 خواهد داشت؟
بورسان: در نظرسنجی که بورسان از 180 کارشناس و سبدگردان بازار سرمایه، بیش از 100 نفر معادل ۵۸ درصد تحلیلگران اعلام کردند که سال پیش رو برای بورس بهتر از سایر بازارها خواهد بود، به طوریکه بورس بیشترین بازدهی بهترین استراتژی معاملاتی در بورس چیست؟ را از خود به خواهد گذاشت. بعد از بورس، بازار ارز با 15 درصد، رمزارزها با حدود 12 درصد و طلا و سود ثابت بدون ریسک با 11 درصد در رتبههای بعدی قرار گرفتهاند. بازار مسکن با 4 درصد کمترین رای را داشته است.
مهمترین عوامل اثرگذار بر بورس 1401 چیست؟
بورسان: حدودی نیمی از 180 کارشناس شرکت کننده در نظرسنجی بورسان، برجام را مهمترین مولفه اثرگذار بر بازار سرمایه دانستند. این در حالی است که عواملی چون بازار جهانی، نرخ ارز، نرخ سود و ریسکهای سیاسی و ژئوپلیتیک در مرحله بعدی قرار دارند.
نرخ سود بانکی در ۱۴۰۱ چقدر خواهد شد؟
بورسان: در سال ۱۴۰۰ نرخ سود بدون ریسک بیشترین بازدهی را در بین بازارها داشت. نرخ سود بدون ریسک مجموعهای از سودهای بانکی و سود بازار بدهی اطلاق میشود و معمولا بالاترین نرخ موجود در این بازارها به عنوان نرخ سود بدون ریسک معرفی میشود؛ نرخی که در واقع به عنوان یک رقیب اصلی برای بورس و سایر بازارها عمل میکند. نرخ سود بدون ریسک در سال ۱۴۰۰ حدود ۲۰ درصد و نرخ سود بانکی در کانال ۱۸ تا ۲۲ درصد قرار داشت. در حالی که بورس کمتر از ۵ درصد، مسکن حدود ۱۱ درصد، دلار ۴.۵ درصد و سکه نزدیک ۱۰ درصد رشد کردند.
دلار 1401 با ارزندگی بورس تهران چه میکند؟
بورسان: نظرسنجی بورسان از 180 کارشناس بازار سرمایه نشان میدهد که انتظار میرود ضریب قیمت به درآمد بورس یا همان P/E در سال 1401 در حدود ماههای اخیر 1400 باقی بماند. نسبت قیمت به درآمد پر استفادهترین ابزار برای سنجش میزان ارزندگی سهام توسط سرمایهگذاران است.
چرا شانس کسب سود از بورس در نیمه اول 1401 بیشتر است؟
بورسان: در سال ۱۴۰۰ بازدهی بورس در ۲ فصل بهار و پاییز منفی و در تابستان و زمستان مثبت بود. ضمنا پربازدهترین فصل بورس در این سال تابستان بود.
پیشبینی صنایع پیشران بورس 1401 از نگاه 180 کارشناس
بورسان: رشد قیمت کامودیتیها در ماههای اخیر از یک سو و انتظار برای توافق در وین و رفع تحریمها از سوی دیگر صنایع جذاب بورس را به دو دسته تقسیم کرده است، برخی از کارشناسان و سرمایهگذاران بورسی چشم به صنایع کامودیتی محور دارند و برخی دیگر نیز منتظر توافق و کسب سود از صنایع برجامی هستند.
شاخص کل بورس تهران در 1401 تا کجا پیش میرود؟
بورسان: بازدهی بورس در سال ۱۴۰۰ به سختی به حدود ۵ درصد میرسید، با این حال غالب کارشناسان در نظرسنجی بورسان اعلام کردهاند که در سال جدید بورس بیش از ۲۰ درصد بازدهی خواهد داشت.از ۱۸۰ کارشناس شرکتکننده در این نظرسنجی، ۴۳ درصد بازدهی ۲۰ تا ۳۰ درصدی و ۳۲ درصد نیز بازدهی بیش از ۳۰ درصدی را برای بهترین استراتژی معاملاتی در بورس چیست؟ بورس در این سال انتظار میکشند. این یعنی ۷۵ درصد کارشناسان انتظار بازدهی بیش از ۲۰ درصد را برای بورس ۱۴۰۱ دارند. شاخص کل بورس سال ۱۴۰۰ را در محدوده نزدیک به یک میلیون و ۳۶۰ هزار واحد به پایان برده و بازدهی ۲۰ درصد این شاخص به معنای شاخص بیش از یک میلیون و ۶۰۰ هزار واحدی در پایان سال ۱۴۰۱ است. از سوی دیگر ۲۵ درصد کارشناسان انتظار بازدهی کمتر از ۲۰ درصد را برای بورس ۱۴۰۱ میکشند، با این حال تنها یک درصد شرکتکنندگان در نظرسنجی فکر میکنند بورس در سال ۱۴۰۱ بازدهی کمتر منفی ۱۰ تا منفی ۳۰ درصد خواهد داشت. پیش بینی بورس فردا ۹ فروردین ۱۴۰۱از برخی کارشناسان سوال کردهایم که بر اساس چه معیارهایی چنین انتظاری دارند.