اوراق اختیار فروش تبعی چیست؟
اوراق اختیار فروش تبعی
اوراق اختیار فروش تبعی درحقیقت جزو ابزارهای مشتقه مالی و نوعی از اختیار فروش است. در آن خریدار این اوراق مجاز است تا دارایی پایه در اختیار را با توجه به قیمت سهام در زمان عرضه اوراق و قیمت اعمال بیمه نماید تا بدین صورت کسب بازدهی برای سرمایهگذار تضمین گردد. درنتیجه این اوراق در نقش بیمه برای سهام شرکت ها است.
لازم به ذکر است که این اوراق توسط شرکت یا سهامدار عمده به منظور پوشش ریسک سرمایه گذاران منتشر می شود. تا به نوعی اطمینان خاطر نسبت به ارزشمندی سهم را به سرمایه گذاران بدهد.
اوراق اختیار فروش تبعی در ایران
شیوه انتشار و اعمال این اوراق در ایران تفاوت هایی با سایر کشورها دارد که در ادامه آن را بررسی می کنیم. در ایران به منظور خرید اوراق اختیار فروش تبعی باید سهام پایه که در حقیقت سهامی است که بابت آن اختیار فروش تبعی منتشر می شود را در اختیار داشته باشید.
قرار است اوراق اختیار فروش تبعی برای سهام شرکت سرمایه گذاری غدیر (وغدیر) در تاریخ 22 شهریور ماه منتشر گردد. قبل از اینکه شما اقدام به خرید اوراق اختیار فروش نمایید بایستی حتما سهام شرکت سرمایه گذاری غدیر (وغدیر) را در سبد سهام خود داشته باشید. برای مثال اگر شما می‌خواهید تعداد 100 هزار اوراق اختیار فروش تبعی شرکت سرمایه گذاری غدیر (وغدیر) را داشته باشید حتما باید قبل از اعمال دستور خرید این اوراق، تعداد 100 هزار سهم از شرکت سرمایه گذاری غدیر (وغدیر) را در سبد سرمایه گذاری خود داشته باشید.
جهت دریافت اطلاعیه های عرضه اوراق اختیار فروش تبعی به سایت بورس اوراق بهادار تهران مراجعه فرمایید.
همه چیز درباره اوراق اختیار فروش تبعی | چگونه سهام خود را بیمه کنیم؟
همه ما به دنبال کاهش ریسک در معاملات خود هستیم. هرچقدر که با راههای کاهش ریسک آشنا باشید و اطلاعات و نکات آموزشی بیشتری در حوزه کاهش ریسک بدانید در حوزه بازارهای مالی موفق‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر خواهید بود. یکی از این راههای کاهش ریسک معاملات اوراق اختیار تبعی است. در این اگر اوراق اختیار تبعی متعلق به سهمی در شرکت باشد به این شخص اجازه میدهد که در زمان مشخصی در آینده با قیمت مشخص این اوراق را معامله کند. این اوراق از ارزش بالایی نسبت ببه بقیه سهام‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها برخوردار هستند، بنابراین در شرایط هیجانی و سخت باید از آنها مواظبت بیشتری کرد. ابزار نشر این اوراق یکی از ابزارهایی است که برای کنترل هیجانات و ریسک در بازار سهام مورد استفاده قرار میگیرد که به این وسیله میتوان ابراز نگرانی سرمایهگذاران در بازار سهام را نسبت به کاهش قیمت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها کمتر کرد و آنها را برای بدست آوردن بازدهی بسش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر امیدوارکرد. تمام سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذارانی که از ارزش سهام خود مطلع هستند میتوانند از این اوراق اختیار تبعی استفاده کنند. این اوراق در گذشته هم به مدیریت بازار سرمایهگذاری کمک می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کرد.
این روزها نوسانات و ریزش بازار بورس به متضرر شدن تعداد زیادی از فعالان بورسی و سرمایه گذاران منجر شده است. همین مسئله ممکن است خیلی‌ها از جمله شما را نسبت به سرمایه گذاری در این بازارها مردد کرده یا شما را به فکر پیدا کردن راهی برای حفاظت از سهام‌تان انداخته باشد. شاید تا به حال در رابطه با بیمه کردن سهام و اوراق تبعی فروش شنیده باشید. یکی از پر تکرارترین سوالاتی که از ما پرسیده میشود، درباره همین اوراق تبعی است. اما اوراق تبعی چیست و چه ساز و کاری دارد؟ چگونه اوراق تبعی بخریم؟ اوراق تبعی چگونه میتوانند از سهام ما حفافظت کنند؟ و سوالات دیگری از این قبیل ممکن است برای شما پیش آمده باشند و به دنبال یافتن پاسخی مناسب برای آنها باشید. با ما همراه باشید تا به بیانی ساده این مفهوم جالب را برای شما در ویدیو و مقاله توضیح دهیم.
اوراق اختیار خرید و فروش تبعی چیست؟
این اوراق اوراق اختیار فروش تبعی چیست؟ جزء ابزار مشتقه است و ابزار مشتقه نیز جزء ابزار پوشش ریسک است. این اوراق نوعی اوراق اختیار فروش است که در آن به خریدار این اوراق این اجازه را میدهد که دارایی پایه که در واقع سهام پایه است، باتوجه به قیمت سهم در زمان عرضه اوراق و قیمت اعمال آن بیمه کنند. به این نحو کسب سود برای سرمایهگذار به وجود میآید و در نتیجه این اوراق نیز بیمه سهام است. عرضه کنندگان اوراق اختیار تبعی شرکت، ناشر و یا سهامداران بازار سرمایه هستند و هدف آنها ایجاد اطمینان و اعتماد در سرمایهگذاران نسبت به سهام است. این اوراق نیز در ایران با کشورهای دیگر نیز کمی تفاوت دارد. این اوراق به سهامداران این امکان را میدهد که حداقل سود را بدست آورند. اوراق اختیار تبعی قراردادی است که شرکتهای فعال در بازارسرمایه برای حمایت و حفظ ارزش سهام خود از این اوراق استفاده میکنند.
هر زمان که بازار در حال ریزش باشد، دولت و سهام داران بزرگ از راه کارهای مختلفی برای جلوگیری از خروج نقدینگی یا ورود بیشتر نقدینگی به سهم‌های خاص استفاده میکنند. یکی از این راه کارها استفاده از اوراق تبعی است. برای درک بهتر مفهوم اوراق تبعی تصور کنید که ۳ هزار سهم را در اختیار دارید که هر کدام از این ۳ هزار سهم ۱۰۰ تومان ارزش دارند و احتمال می‌دهید که به علت منفی بودن بازار یا احتمال منفی شدن آن، سهم شما دچار ریزش شود. به همین دلیل قصد دارید سهم خود را بفروشید تا پس از منفی شدن بازار متضرر نشوید و سرمایه خود را از دست ندهید. در چنین مواقعی، اوراق تبعی مانند یک بیمه نامه عمل کرده و سهام شما را در برابر ضرر و زیان حفظ میکنند. این بیمه نامه توسط دولت و سهام داران عمده این سهم ارائه میشود و تضمین میکند که در هر شرایطی شما میتوانید در سر رسید اوراق تبعی، مبلغی بیشتر از سهم کنونی خود را در ازای فروش آن به دولت یا این سهام داران دریافت کنید. برای مثال اگر سهم شما ۱۰۰ تومان ارزش دارد، اوراق تبعی تضمین میکند که حتی در صورت متضرر شدن سهام و کاهش ارزش آن به ۵۰ تومان، هم چنان بتوانید هر سهم خود را در سر رسید موعد اوراق تبعی به مبلغ ۱۲۰ تومان به فروش برسانید.
با وجود این شرایط، شما در زمان سر رسید اوراق تبعی با دو حالت مواجه خواهید شد. حالت اول این است که شما به عنوان مالک سهم میتوانید مطمئن باشید که در صورت کاهش سهام شما در وضعیت منفی بودن بازار، در نهایت متضرر نخواهید شد؛ میتوانید سهم خود را حتی با قیمتی بالاتر از قیمت فعلی آن به فروش برسانید و سود کنید. حالت دوم این است که در صورت مثبت شدن بازار، ارزش سهم شما به بالاتر از ارزش فعلی آن خواهد رسید. برای مثال ممکن است ارزش سهم ۱۰۰ تومانی شما به ۱۳۰ تومان، ۱۵۰ تومان یا حتی بالاتر برسد. در این وضعیت شما میتوانید بدون اعمال اوراق تبعی خود و بدون استفاده از آنها، سهام خود را به ارزشی بالاتر از حد تعیین شده در اوراق تبعی در بازار به فروش برسانید. طبیعی است که با وجود اوراق تبعی، شما در هیچ کدام از این دو حالت متضرر نخواهید شد. پس با وجود این بیمه نامه و تضمین، شما میتوانید با خیال راحت و بدون نگرانی، سهام مختلف را خرید و فروش کنید. در این شرایط، حتی در وضعیت منفی بازار، شما میتوانید روی سهام خاصی سرمایه گذاری کنید و سود زیادی را از سرمایه گذاری خود به دست بیاورید.
چطور سهام خود را بیمه کنیم؟
بیمه کردن سهام همان اوراق اختیار فروش تبعی است به این معنی که در آن همه حرکات سهام مثل نوسانات و زیان های آن بیمه میشود. یعنی سرمایهگذار یا سهامدار بیشتراوراق را می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌فروشد وکسی که این اوراق را خریداری کند. اگر قیمت این سهم پایین بیاید زیان‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های حاصل از آن نیز جبران میگردد. مهم این است که فقط سهام-داران میتوانند از این اوراق استفاده کنند. ساعات معاملات این اوراق که چهارمین اوراق مورد استفاده دربازار بورس است از ساعت ۱۲الی۱۲ونیم به صورت کاملا حراج است و فقط عرضه کننده آن مجاز به فروش آن اوراق است. خریدار این اوراق نمیتواند بیشتر از تعداد سهام اولیه که دراختیار دارد خریداری کند، چون تعداد اوراق اختیار فروش تبعی با اعتبار در اخر هر روز معاملاتی حداکثر میتواند مساوی با دارایی سهامدار باشد. درصورتی که تعداد اوراق اختیار فروش تبعی تحت مالکیت سرمایه گذار از تعداد سهم پایه که دراختیار خود اوست بیشتر شود اوراق اختیار فروش تبعی مازاد است و باطل شده و عرضه کننده تعهدی نسبت به این اوراق نخواهد داشت. همچنین سرمایه گذاران میتوانند با بیمه کردن سهم خود در بازار بورس سود بیشتری را بدست آورند.
ارتباط اوراق فروش تبعی با کاهش ریسک
چیزی که سهامداران و سرمایهگذاران با آن رو به رو هستند این است که اکثر شرکتها در تاریخ و زمان معینی که از پیش تعیین شده بود اعلام کردند که تفاوت قیمت سهم و قیمت عادی سهم را برای حساب سهامدارن واریزمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنند. هرفردی درهنگام اوراق اختیار فروش تبعی چیست؟ خرید سهام میزان سود یا زیان آن را می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌سنجد اما راهکارهایی برای کاهش ریسک وجود دارد. نشر این اوراق در بازار حرکتی مثبت است و کمک زیادی نیز به بازار میکند در شرایطی که وضعیت بازار به شدت منفی است و روندی نزولی دارد و اما نحوه اجرای آن نیز مطمعناً دارای اهمیت بوده است. برای ایجاد اعتماد سرمایهگذاران به بازار بورس یا سلب اعتماد اشخاص به بازاربورس است. مخصوصا دربازار بورس ایران که تعداد سرمایهگذاران دائما درحال افزایش میباشد و هنوز هم اشخاصی هستند که به این بازار اعتماد ندارند و به هیچ وجه راضی نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شوند که سرمایه خود را در این بازار قرار دهند.
چگونه اوراق تبعی بخریم؟
این روزها در وضعیت منفی بودن بازار، اوراق تبعی بیشتر مورد توجه قرار گرفته‌اند و بحث‌ها و صحبت‌های بیشتری درباره آنها صورت گرفته است. با این اوصاف و با پر رنگ‌تر شدن نقش اوراق تبعی در سرمایه گذاری‌ها و بازارهای بورسی، به احتمال زیاد تا به حال این اوراق منتشر شده‌اند یا حداقل در آینده منتشر خواهند شد. حال سوال ما از شما این است که به نظر شما باگ این اوراق اختیار خریدوفروش تبعی چیست؟ بگذارید برای پاسخ دادن به این پرسش، کمی شما را راهنمایی کنیم. به نظر شما آیا امکان فروش سهم اوراق اختیار خرید و فروش پیش از سررسید اوراق تبعی برای شما وجود خواهد داشت یا خیر؟ از شما دعوت می‌کنیم که پاسخ خود را در قسمت نظرات با ما و دیگر دنبال‌کنندگان این مقاله در میان بگذارید.
سخن آخر
اوراق اختیار فروش تبعی باعث میشود که سرمایهگذاران از آن استفاده کنند و تمام سهام‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های خود را بیمه کنند و این سهام را فقط سهامداران میتوانند معامله کنند. این اوراق نوعی از اوراق اختیار فروش تبعی اروپایی است و هدف آن ایجاد اعتماد و اطمینان سرمایهگذاران و سرمایه داران نسبت به بازار بورس است. در ایران برای خرید اوراق اختیار فروش تبعی باید سهام اولیه را دراختیار داشت. امیدواریم که این مقاله از سری مقالات دلفین وست برای شما مفید واقع شده باشد و یک گام کوچک شما را به آموزش بورس و بازارهای مالی نزدیک‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر کند. شما میتوانید برای آموزش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های بیشتر و مشورت در خصوص انواع موضوعات مربوط به سرمایهگذاری و آموزش بورس از صفر، سرمایهگذاری درفارکس و سرمایهگذاری در مسکن و طلا از مشاورین دلفین وست کمک بگیرید و در حوزه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای که به آن برای سرمایهگذاری علاقه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌مند هستید موفق شوید.
اوراق اختیار فروش تبعی چیست؟
بیمه‌کردن کالاها، تجهیزات و دارایی های با ارزش یکی از روش‌های محافظتی برای حفظ سرمایه در صورت آسیب‌دیدگی آنها به حساب میآید؛ اما آیا تا به حال به این فکر کرده‌اید که سهام هم میتواند بیمه شود یا خیر؟ این شیوه اگر وجود داشته باشد میتواند خرید سهام در دوران نزولی بازار را تضمین کند.
این مسئله باعث میشود خیال خریدار از بابت سهام راحت شود. خوشبختانه در کشور ما همانند بسیاری از نقاط مختلف دنیا بیمه‌کردن سهام وجود دارد که ما آن را با نام اوراق اختیار فروش تبعی می‌شناسیم. آنچه ذهن افراد را به خود مشغول میکند این است که چگونه این امر امکان‌پذیر خواهد بود؟ در این مقاله از سرمایه سازی قصد داریم شما را با با اوراق اختیار فروش و نکاتی که بهتر است درباره آن بدانید آشنا کنیم پس همراه ما باشید.
همه چیز درباره اوراق اختیار فروش تبعی
همان‌طور که می‌دانید، بازار سهام یک دنیای پر از نوسان است و چیزی نیست که بتوان به‌طور کامل آن را پیش‌بینی کرد. این یعنی هم روزهای خوشی دارد و هم روزهای ناخوشی! زمانی که بازار در روند صعودی خود پیش می‌رود و سهام شرکت خاص، خریداران بسیاری دارد، همه چیز روی روال خواهد بود؛
اما در مواقعی ممکن است اوضاع نابسامان شود و سهام دچار نوسانات شدید در قیمت شود و افت زیادی را تجربه کند. در چنین شرایطی خریداران سهام به شکل چشمگیری کاهش پیدا میکنند و افرادی که در این شرایط قصد فروش سهام خود را دارند با مشکل در خریدار مواجه می‌شوند.
در این شرایط است که اوراق اختیار فروش تبعی میتواند تا حدودی این مشکل را برطرف کند. در اصل شرکتی که صاحب سهم در حال نزول است برای این که ارزش سهام خود را حفظ کند، اقدام به حمایت از سرمایه گذاران کرده و چنین اوراقی را منتشر میکند. در صورتی که سهامداری، این اوراق را بخرد میتواند سهم خود را به شرکت بفروشد.
به عبارتی شرکت متعهد میشود این سهام را از فرد سرمایه گذار در صورت تمایل در یک قیمت از پیش تعیین شده و در یک بازه زمانی مشخص خریداری کند. این شیوه تضمین و یا بیمه سهام محسوب میشود که در مواقع افت بازار، خیال سهامدار را تا حدودی راحت میکند.
پس اوراق اختیار فروش تبعی یعنی همان بیمه‌کردن سهم، یک نماد است که جزو ابزارهای بازار محسوب میشود. فروش این اوراق میتواند منجر به کاهش ریسک سرمایه گذاری شود و این اطمینان را به خریدار میدهد که منافع وی در صورت افت بازار حفظ خواهد شد.
نکات مهم درباره اوراق اختیار فروش تبعی
یک فرد که قصد خرید اوراق اختیار فروش تبعی را دارد، بیشتر از میزان سرمایه پایه‌ای که دارد نمیتواند خرید کند. زمانی که اطلاعیه‌ای برای عرضه این اوراق صادر شود، یک‌سری محدودیت‌ها و بندهایی در آن ذکر میشود که هر خریدار با یک معاملات مشخص باید آنها را رعایت کند. در صورتی که شخص متقاضی هر یک از این محدودیت‌ها را زیر پا بگذارد، معامله فسخ و خسارت معینی بابت هزینه‌ها به عرضه‌کننده اوراق تعلق خواهد گرفت.
از دیگر محدودیت‌های قائل شده، عدم امکان فروش آن است؛ یعنی خریدار حق فروش آن را پس از خرید از عرضه‌کننده نخواهد داشت. از آنجا که هزینه پرداختی شما بابت خرید چنین اوراقی به نوعی حق بیمه محسوب میشود، از زمانی که تاریخ اعمال تمام شود، شرکت عرضه‌کننده چنین اوراقی، دیگر تعهدی بابت آن نخواهد داشت؛
بنابراین باید قبل از اقدام به خرید چنین اوراقی تمام بندها و محدودیت‌ها را به شکل دقیق مطالعه کرده و از شرایطی که امکان دارد در آینده پیش روی سهامدار قرار بگیرد آگاه شود.
فرم اطلاعیه خرید اوراق اختیار فروش تبعی شامل چه مواردی میشود؟
همان‌طور که گفتیم، زمانی که عرضه‌کننده قصد فروش چنین اوراقی را دارد، اطلاعیه‌ای منتشر خواهد شد که شامل یک‌سری بند است که تعاریف مختلفی را در بر خواهد داشت. برای مثال در این اطلاعیه از سهم پایه، شخص عرضه‌کننده، قیمت اعمال که همان قیمت سهم پایه است، سقف خرید یعنی حداکثر تعداد خرید اوراق، دوره معاملاتی یعنی حدفاصل شروع تا پایان ارزش اوراق و سررسید صحبت میشود؛
بنابراین شخص که قصد خرید اوراق اختیار فروش تبعی را دارد باید به شکل کامل با این مفاهیم آشنا باشد. نکته مهمی که باید درباره این اوراق بدانید این است که نباید آنها را با هر قیمتی خریداری کنید. پس باید قبل از اقدام به خرید، بازده اوراق اختیار فروش تبعی چیست؟ این اوراق بر اساس فرمول پرداختی منهای دریافتی تقسیم بر پرداختی را به دست بیاورید؛ چرا که در بسیاری از مواقع نه تنها خرید این اوراق، سودی را عاید خریدار نمی‌کند بلکه ممکن است با ضرر نیز همراه باشد.
اوراق اختیار فروش تبعی چیست؟
اکثر مردم موقع خرید کالاهای با ارزش به بیمه کردن و محافظت از آن فکر میکنند، اما آیا میتوان سرمایه گذاری ها را هم بیمه کرد؟ در اکثر نقاط دنیا ابزارهایی به نام اوراق اختیار خرید یا فروش وجود دارد که یکی از وظایف آن همین کار است.
این اوراق در ایران هم با کمی تفاوت نسبت به نسخه جهانی با نام اوراق اختیار فروش تبعی اوراق اختیار فروش تبعی چیست؟ وجود دارد و شما میتوانید با استفاده از آن سرمایه گذاری خود را در یک سهم خاص بیمه کنید اوراق اختیار فروش تبعی به نوعی بیمه کردن سهام می باشد و هدف از انتشار اوراق اختیار فروش تبعی کاهش ریسک سرمایه گذاری در بازار بورس و حفظ منافع سهامداران می باشد و این اوراق توسط شرکت عرضه کننده سهام به فروش می رسد و براساس آن شرکت متعهد می شود تعداد معینی از سهام شرکت را به قیمت مشخص ( قیمت اعمال ) و در تاریخ معین ( تاریخ اعمال ) از دارنده اوراق خریداری کند. شرکتی که قصد انتشار اوراق اختیار فروش تبعی دارد قبل از انتشار این اوراق اطلاعیه ای را تحت عنوان اطلاعیه عرضه اوراق اختیار فروش تبعی منتشر کرده و در آن ویژگی های آن را اعلام می نمایند.
اختیار فروش جزء ابزارهای بازار مشتقات است. لازم به ذکر است که ابزار بازار مشتقه جزو ابزار پوشش ریسک میباشد؛ اما خریدار اختیار فروش چه وضعیتی دارد؟ اختیار فروش به دارنده آن این حق و نه تعهد را میدهد که در تاریخ معینی در آینده به قیمت مشخص‌شده در برگه که از آن به‌عنوان قیمت اعمال یاد میشود این اوراق را اعمال نماید. حال اگر خریدار این ورقه بخواهد از این موقعیت استفاده نماید بایستی دارایی پایه (دارایی که سرمایهگذار جهت پوشش ریسک در آن اختیار فروش را خریداری کرده است) از بازار خریداری کرده و به قیمت اعمال به فروش برساند. لازم به ذکر است که بابت موقعیت خرید اختیار معامله مبلغی را تحت عنوان هزینه اولیه می‌پردازند.
اوراق اختیار فروش تبعی چیست؟
معمولا در بازارهای یک طرفه مثل بورس ایران که سهامدار فقط از رشد قیمت سود می‌برد، با افت یا نوسان شدید قیمت، سهامدارها از سهم مورد بحث فاصله می‌گیرند و تمایلی به خرید آن نشان نمی دهند. در این شرایط شرکت ها برای حفظ ارزش سهام و حمایت از سهامداران، اقدام به انتشار اوراق اختیار فروش میکنند. این اوراق به مالک آن این اختیار را میدهد که در صورت تمایل در تاریخ مشخص شده سهام خود را به قیمتی که از قبل تعیین شده به شرکت بفروشد. این موضوع معادل این است که شرکت به شما این تضمین را بدهد تا در تاریخ مشخص شده در صورتی که قیمت سهام افت کرده باشد، این افت را تا قیمتی خاص جبران خواهد کرد. در ایران این فرآیند را به عنوان بیمه کردن سهام هم می‌شناسند.
این اوراق درواقع نوعی از اختیار فروش اروپایی است که در آن به خریدار این اوراق اجازه میدهد تا دارایی پایه اختیار که درواقع یکی از سهام پایه میباشد با توجه به قیمت سهام در زمان عرضه اوراق و قیمت اعمال بیمه نماید و به‌نوعی کسب بازدهی برای سرمایهگذار تضمین میگردد، درنتیجه این اوراق به‌نوعی بیمه سهام می‌باشند. لازم به ذکر است که عرضه‌کننده این اوراق شرکت (ناشر) و یا سهامدار عمده است که هدف آنها ایجاد تضمین و اطمینان نسبت به سهام است.
در ایران شیوه انتشار این اوراق متفاوت از سازوکار مطرح‌شده در دنیا است. در ایران به‌منظور خرید اوراق اختیار بایستی (سهام پایه سهامی که بابت آن اختیار فروش تبعی منتشر میگردد) را در اختیار داشته باشید. فرض کنید که قرار است اوراق اختیار فروش تبعی برای سهام شرکت سایپا در تاریخ ۱۰ دی‌ماه منتشر گردد. قبل از اینکه شما اقدام به خرید اوراق اختیار نمایید بایستی سهام شرکت سایپا را در سبد خود داشته باشید و این اولین تفاوت بین اوراق اختیار در ایران با سایر کشورهای دنیا است. مثلاً اگر شما می‌خواهید تعداد ۵۰ هزار اوراق اختیار سایپا را داشته باشید بایستی قبل اعمال دستور خرید این اوراق، تعداد ۵۰ هزار سهم از سایپا را در پرتفوی خود داشته باشید.
نکاتی مهم در رابطه با اوراق اختیار فروش تبعی که لازم است بدانید:
این اوراق از نوع اختیار فروش اروپایی می‌باشند یعنی تنها میتوان در تاریخ سررسید آن را اعمال کرد.
این اوراق قابلیت معامله در بازار ثانویه را ندارند و تنها در یک مرحله در زمان عرضه توسط ناشر مورد معامله قرار میگیرد.
درصد سود و زیان شما با توجه به نوسانات قیمتی سهام تا تاریخ سررسید و اینکه شما در چه قیمتی سهام پایه را خریداری کرده باشید متفاوت است.
توجه فرمایید که طبق قانون حتی درصورتی‌که شما درخواست اعمال اوراق را به کارگزار بدهید درصورتی‌که قیمت روز سهام پایه در تاریخ سررسید کمتر از قیمت اعمال نباشد اوراق سررسید شده اعمال نخواهند شد.
توجه فرمایید ازآنجایی‌که اوراق اختیار فروش تبعی قابلیت معامله مجدد را ندارند درنتیجه سهام پایه موضوع این اوراق نیز تا زمان پایان معاملات قابلیت معامله را از دست می‌دهند و حتماً بایستی به این موضوع توجه فرمایید.
تعداد اوراق اختیار فروش که هر فرد امکان خرید آن را دارد محدود است، حتما قبل از خرید به محدودیت روزانه و کلی آن که توسط شرکت منتشر کننده تعیین شده دقت کنید. در صورتی که خرید شما بیشتر از میزان مجاز باشد، اوراق مازاد بدون اعتبار خواهد بود و هزینه پرداخت شده به شرکت داده میشود.(چیزی به شما برگشت داده نمی‌شود)
در زمان خرید اوراق اختیار فروش باید مالک سهام شرکت باشید و حداکثر تعداد اوراق قابل خریداری برای شما معادل تعداد سهام شماست.
این اوراق معاملات ثانویه ندارند. در نتیجه در صورتی که آن ها را خریداری کردید امکان فروش آن ها را نخواهید داشت.
در صورتی که بعد از خرید اوراق بخشی از سهام خود را بفروشید و در نتیجه‌ی این معامله، تعداد اوراق شما بیشتر از تعداد سهام شود، در پایان روز معاملاتی اوراق مازاد اعتبار خود را از دست میدهد و هزینه‌ای بابت این موضوع به شما برگشت داده نخواهد شد.
در صورت تمایل به استفاده از اختیار فروش باید در روز سررسید تا قبل از اتمام مهلت تعیین شده توسط شرکت، در خواست خود را از طریق کارگزار اوراق اختیار فروش تبعی چیست؟ اعلام کنید. در صورت عدم درخواست، اوراق شما باطل میشود و هیچ هزینه‌ای بابت آن به شما برگشت داده نخواهد شد.
این اوراق تا قبل از سررسید غیر قابل معامله‌اند.
در صورتی که در روز سررسید قیمت پایانی سهم، بیشتر یا مساوی قیمت اعمال باشد، به صورت خودکار اوراق اعتبار خود را از دست می‌دهند و نیازی به درخواست خاصی نیست.
بعد از اعمال اختیار فروش در صورتی که شرکت در پرداخت حقوق مشتری تاخیر کند، بنا به فرمولی که در زمان انتشار اوراق علام شده مبلغی تحت عنوان جریمه توسط سازمان بورس از وی دریافت و به مشتری پرداخت میشود.
در مواردی که حقوق مشتری با تاخیر پرداخت شود، سود روزشمار بر اساس فرمولی که در زمان انتشار اوراق توسط شرکت ارائه شده، به مشتری تعلق میگیرد.
فرم اطلاعیه عرضه اوراق اختیار فروش تبعی مشتمل بر اطلاعات زیر می باشد :
سهم پایه: سهمی که "اوراق اختیار فروش تبعی" مبتنی بر آن است
نام عرضه کننده و کارگزار عرضه کننده: شخصی است که پس از اخذ مجوز از بورس، با شرایط معین، به عرضۀ اوراق اختیار فروش تبعی اقدام می کند.
تاریخ اعمال
دوره معاملاتی: فاصله بین اولین روز معاملاتی و آخرین روز معاملاتی "اوراق اختیار فروش تبعی" است که در اطلاعیه عرضه اعلام می شود.
قیمت اعمال
سقف خرید: حداکثر تعداد "اوراق اختیار فروش تبعی" است که توسط اشخاص حقیقی یا حقوقی می تواند خریداري شود
کل حجم عرضه
حداقل حجم عرضه روزانه
شرایط تسویه تعهدات در تاریخ اعمال
به عنوان مثال اگر سرمایه گذاری در تاریخ 17 آبان ماه 50.000 سهم وغدیر را در قیمت 10450 ریال خریداری نماید و در همان تاریخ 50.000 اوراق اختیار فروش غدیر را در قیمت 4633 ریال خریداری کرده باشد و سهام خود را بیمه کرده باشد بهای تمام شده کل برای او 15083 ریال بدون کسر کارمزد بوده است. قیمت اعمال نیز در تاریخ 16 اسفند ماه 17380 ریال میباشد. لذا سرمایه گذار در این بازه زمانی بازده 15% را برای خود تثبیت نموده است
اوراق تبعی چیست؟ لیست شرکت های دارای اوراق اختیار فروش تبعی
در بازار بورس ایران سهامداران همواره از رشد قیمت سود برده. باکم شدن قیمت در بازار ریزشی زیان کرده و از بازار دور می‌گردند. یکی از نکات قابل اهمیت برای سهامداران اطمینان از بازده مورد انتظار برای معاملاتی است که در بازار سرمایه انجام می‌دهند. این مطلب با توضیح اوراق اختیار تبعی این دغدغه را تا حدودی برای معامله‌گران برطرف میکند.
به جهت برطرف نمودن این دغدغه سهامداران و اطمینان بخشی به سهامداران در خصوص ارزشمند بودن سهام شرکت و حفظ منافع آتی آنها، حتی در روزهای منفی بازار ابزارهای نوین مالی گسترش پیداکرده. این امکان را در اختیار سهامداران قرار داده تا بتوانند در روزهای منفی و هنگام ریزش بازار نیز بازدهی خود را تا حدودی تضمین نمایند. اوراق اختیار فروش تبعی ابزاری است که ریسک سرمایهگذاری را تا حدود زیادی کاهش داده و میتوان آن را بیمه کردن قیمت سهم نیز نامید.
اوراق اختیار فروش تبعی چیست؟
اوراق اختیار فروش تبعی توسط شرکت عرضه کنند سهام صادرشده، به فروش می‌رسد. در آن شرکت تعهد میکند سهام خود را در قیمت مشخص (قیمت اعمال) و در تاریخی از قبل تعیین‌شده (تاریخ اعمال) مجدداً از خریدار سهم بازخرید نماید. شرکتهای منتشر کننده قبل از انتشار این اوراق مشخصات و شرایط آن را در اطلاعیه عرضه اوراق اختیار فروش تبعی منتشر می‌نمایند. سهامداران بایستی قبل از اقدام به خرید اوراق اختیار فروش تبعی این اطلاعیه عرضه اوراق را موردتوجه و مطالعه قرار دهند.
طرح انتشار اوراق اختیار فروش تبعی در ۱۶ مردادماه سال ۱۳۹۱ با عنوان ” عرضه اختیار فروش تبعی برای سهام شرکتهای پذیرفته‌شده در بورس تهران ” در شورای عالی بورس به تصویب رسید و اجرایی گردید.
در اطلاعیه عرضه اوراق اختیار فروش تبعی چه مواردی ذکر میگردد:
- سهم پایه: سهم اصلی نماد مورد معامله
- نام عرضه‌کننده و کارگزار عرضه: شرکتی که پس از اخذ مجوز از سازمان بورس اقدام به انتشار اوراق اختیار تبعی فروش می‌نماید.
- تاریخ اعمال (exercise date): تاریخ مدنظر برای انجام تعهد خرید سهم از سهامداران
- دوره معاملاتی: فاصله بین انتشار اوراق تا روز انجام تعهد اختیار تبعی فروش
- قیمت اعمال (exercise price): قیمت تعهد شده برای بازخرید سهام شرکت
- سقف خرید: حداکثر تعدادی که سهامداران میتوانند اوراق اختیار فروش تبعی خریداری نمایند.
- سررسید: آخرین روزی که اوراق اختیار فروش قابلیت اعمال دارند.
- کل حجم عرضه: تعداد کل اوراق اختیار فروشی که توسط عرضه‌کننده صادر خواهد گردید.
- حداقل عرضه روزانه: تعداد اوراق عرضه‌شده برای یک روز کاری از طرف عرضه‌کننده
- قیمت عرضه: قیمتی که برای خرید این اوراق در نظر گرفته میشود و در هرروز طبق فرمول محاسباتی اعلام میگردد.
همچنین در این اطلاعیه شرایط تسویه تعهد در تاریخ اعمال نیز به‌وضوح ذکر میگردد.
سازوکار استفاده از اوراق اختیار فروش تبعی چگونه است؟
- شیوه انتشار و استفاده از این اوراق در بورس اوراق بهادار تهران نسبت به سایر بورس های دنیا متفاوت است. در ایران برای خرید اوراق اختیار فروش تبعی حتماً بایستی سهم پایه (سهم شرکتی که می‌خواهید اوراق تبعی آن را خریداری نمایید) را در سبد سهام و پرتفوی خود داشته باشید.
- هر سهامدار بایستی به محدودیت‌های اعلام‌شده در فرم اطلاعیه انتشار اوراق اختیار فروش تبعی دقت نموده، در صورت عدم رعایت مفاد آن ضرر وی قابل‌برگشت نیست.
- سهامدار نمیتواند بیشتر از تعداد سهم اصلی در پرتفوی خود اوراق اختیار آن سهم را خریداری نماید. مبلغ پرداخت‌شده بابت خرید تعداد بیشتر اوراق پس از کسر هزینه‌ها به‌عنوان خسارت، به عرضه‌کننده تعلق خواهد گرفت.
- دقت نمایید که طبق اطلاعیه، هر سهامدار حقیقی نمیتواند بیش از ۱۰۰۰۰۰ سهم درخواست کند و این در صورتی است که برای آن حداقل تعریف‌نشده است درحالی‌که شرایط برای سهامدار حقوقی متفاوت است.
قوانین مربوط به اوراق اختیار فروش تبعی:
- خرید این اوراق دارای محدودیت است. در صورت خرید بیش‌ازحد اعلام‌شده در اطلاعیه انتشار اوراق، مازاد خریداری‌شده اعتبار نداشته. و وجهی به سهامدار عودت داده نخواهد شد.
- در زمان خرید اوراق بایستی سهامدار سهم پایه (سهم اصلی شرکت) باشید و حداکثر به‌اندازه تعداد سهمی که در پرتفوی دارید اوراق خریداری نمایید.
- این اوراق دارای بازار ثانویه نیست. به این معنی که پس از خرید دیگر قابل‌فروش نخواهد بود.
- اگر بعد از خرید اوراق قسمتی از سهام اصلی خود را بفروشید، در پایان روز معاملاتی تعداد مازاد اوراق شما اعتبار خود را از دست میدهد وجهی بابت آن عودت داده نخواهد شد.
- برای استفاده از این اوراق در تاریخ اعمال نیز حتماً بایستی به کارگزار درخواست خود را اعلام نمایید. در صورت عدم اعلام درخواست در سررسید اوراق در پایان روز باطل گردیده و اعتباری نخواهد داشت. همچنین وجهی بابت این اوراق فاقد اعتبار به سهامدار تعلق نخواهد گرفت.
اوراق اختیار فروش تبعی تا زمان سررسید غیرقابل معامله هستند و تنها در تاریخ سررسید قابلیت اعمال دارند.
شایان‌ذکر است برای به دست آوردن اطلاعات کامل در مورد سایر موارد احتمالی در مورد اوراق، نظیر بسته بودن سهم در روز عرضه اوراق، افزایش سرمایه یا توزیع سود نقدی توسط شرکت و … به دستورالعمل عرضه اوراق اختیار فروش، به مصوبه سازمان بورس مراجعه نمایید.
نماد اوراق اختیار فروش تبعی چگونه شکل میگیرد؟
نماد اوراق اختیار فروش تبعی به‌صورت معمول از حرف «ه» همراه با قسمتی از نماد پایه و همچنین تاریخ سررسید اوراق تشکیل میگردد. به‌عنوان‌مثال برای سهم شرکت بانک صادرات ایران «وبصادر» اوراق اختیار فروش تبعی با تاریخ سررسید اسفند سال ۹۹ با نماد «هصادر ۹۱۲” منتشر گردیده است.
خریدار اوراق اختیار فروش تنها در تاریخ اعمال بایستی اختیار فروش را اعمال نماید. پس‌ازاین تاریخ این اوراق اعمال نشده فرض گردیده و تعهدی نسبت به آن وجود نخواهد داشت. مبلغ پرداخت‌شده بابت در اختیار گرفتن این اوراق به‌منزله پرداخت حق بیمه بوده و غیرقابل‌بازگشت است.
نکات بااهمیت در خصوص خرید اوراق اختیار فروش تبعی
بیش از تعداد دارایی سهم پایه در پرتفوی، اوراق خریداری ننمایید، مبلغ پرداختی شما از بین می‌رود.
امکان فروش اوراق تبعی تا سررسید وجود ندارد، با دقت و مطالعه خرید کنید.
اوراق اختیار فروش پس از تاریخ اعمال دیگر ارزشی ندارد.
درخواست اعمال پس از ارسال از کارگزاری برای سپرده‌گذار مرکزی، دیگر قابل لغو اصلاح نخواهد بود.
توجه داشته باشید اوراق اختیار فروش تبعی را ازنظر بازده موردنظر خود بررسی نمایید. چراکه خرید این اوراق به هر قیمتی ارزش خرید ندارد.
مزایای اوراق اختیار فروش
- تضمین حداقل سود برای سهامداران.
- کاهش ریسک سرمایهگذاری و حمایت سهامدار عمده از سهام شرکت.
- اعتماد سرمایهگذاران به سهامی که اوراق اختیار خرید تبعی برای آنها منتشر میگردد.
- برخورداری سهامداران خرد از مزایای انتشار اوراق خرید تبعی.
- عدم فروش سهام در بازارهای ریزشی و کم شدن هیجانات بازار.
- معایب اوراق اختیار فروش تبعی.
- اتمام تعهد عرضه‌کننده اوراق پس از تاریخ اعمال.
- وجود نداشتن بازار ثانویه برای معامله اوراق اختیار.
- وجود سقف خرید برای هر کد معاملاتی
- عرضه اوراق اختیار فروش تبعی سود مورد انتظار را تضمین نمی‌کند.
- دارا بودن سهم در زمان خرید اوراق اختیار فروش تبعی
تعدادی از شرکت‌هایی که اوراق اختیار فروش تبعی برایشان منتشر گردیده است.
گروه دارویی برکت با نماد برکت و نماد اوراق ” هبرکت اوراق اختیار فروش تبعی چیست؟ ۹۱۲ “
تولید نیروی برق آبادان با نماد آبادا و نماد اوراق ” هابادا ۹۱۲ “
گروه پتروشیمی سرمایهگذاری ایرانیان با نماد پترول و نماد اوراق ” هترول ۹۱۱ “
بانک ملت با نماد وبملت و نماد اوراق ” هملت ۹۱۱ “
پتروشیمی شیراز با نماد شیراز و نماد اوراق “هشیر ۹۱۱ “
برای مشاهده و پیگیری شرکت هایی که تاکنون اوراق اختیار فروش تبعی منتشر کرده‌اند و بررسی شرایط آنها میتوانید به سایت tse.ir مراجعه کرده. در تب اطلاعات بازار قسمت لیست نمادهای معاملاتی به نماد مورد نظر خود دسترسی پیدا نمایید.
پس از مراجعه به این صفحه لیست نمادهای دارای اوراق اختیار می‌باشند در قسمت تبعی میتوان دید. همچنین برای مشاهده شرکت هایی که تاکنون اوراق اختیار فروش منتشر کرده‌اند میتوانید به این لینک مراجعه کنید.
نتیجه گیری
با توجه به گسترش و توسعه ابزار در بازارهای مالی و سرمایهگذاری، شرکتها برای حمایت از سهام خود تنها نیاز به‌صرف هزینه‌های هنگفت و خرید سهام در قیمت‌های پایین، قراردادهای سبد گردانی و بازار گردانی و … ندارند. بلکه با انتشار اوراق اختیار فروش تبعی، ضمن تائید ارزندگی سهام شرکت، هیجان را در بازارهای نزولی از سهام شرکت دور کرده با تضمین مبلغ خرید سهام ضمن تضمین سود و بازده سهامداران، در صورت افزایش قیمت سهم در تاریخ اعمال نیازی به بازگرداندن وجه به سهامدار نبوده و هر دو طرف دریک معامله برد برد قرار خواهند گرفت.
