ماهیت، مزایا و معایب ارز دیجیتال

آشنایی با ارز دیجیتال
رمز ارز یا cryptocurrency چیست؟
کریپتوکارنسی یک ارز دیجیتال یا مجازی است که با رمزنگاری ایمن میشود و تقلب در آن را تقریبا غیرممکن میکند. بسیاری از ارزهای دیجیتال شبکههای غیرمتمرکز مبتنی بر فناوری بلاک چین (block-chain) هستند. یکی از ویژگیهای مشخص ارزهای دیجیتال این است که معمولاً توسط هیچ مرجع مرکزی صادر نمیشوند و از نظر تئوری از دخالت یا دستکاری دولت مصون میمانند.
نکات کلیدی
- ارز رمزنگاری شده شکلی از دارایی دیجیتال مبتنی بر شبکه ای است که در تعداد زیادی از رایانهها توزیع شده است. این ساختار غیرمتمرکز به آنها اجازه میدهد خارج از کنترل دولتها و مقامات مرکزی وجود داشته باشند.
- کلمه “رمز ارز” از تکنیکهای رمزگذاری که برای ایمن سازی شبکه استفاده میشود، گرفته شده است.
- بلاک چینها، که روشهای سازمانی برای اطمینان از یکپارچگی دادههای تراکنشی هستند، جزء ضروری بسیاری از ارزهای دیجیتال هستند.
- بسیاری از کارشناسان بر این باورند که بلاک چین و فناوری مرتبط با آن بسیاری از صنایع از جمله امور مالی و حقوقی را مختل خواهد کرد.
- ارزهای دیجیتال به دلایل متعددی از جمله استفاده از آنها برای فعالیتهای غیرقانونی، نوسانات نرخ ارز، و آسیب پذیری زیرساختهای زیربنایی آنها با انتقاد مواجه میشوند. با این حال، آنها همچنین به دلیل قابلیت حمل، تقسیم پذیری، مقاومت در برابر تورم و شفافیت مورد تحسین قرار گرفتهاند.
آشنایی با ارزهای دیجیتال
رمز ارزها (ارزهای دیجیتال) سیستمهایی هستند که امکان پرداختهای آنلاین امن را فراهم میکنند که بر حسب «توکنهای» مجازی تعریف میشوند. “Crypto” به الگوریتمهای رمزگذاری مختلف و تکنیکهای رمزنگاری اشاره دارد.
انواع ارزهای دیجیتال
اولین ارز دیجیتال مبتنی بر بلاک چین، بیت کوین بود که همچنان محبوب ترین و با ارزش ترین آن باقی مانده است. امروزه هزاران ارز دیجیتال جایگزین با عملکردها و مشخصات مختلف وجود دارد. برخی از اینها شبیه سازی شده یا شاخههای بیت کوین هستند، در حالی که برخی دیگر ارزهای جدیدی هستند که از ابتدا ساخته شده اند.
بیت کوین در سال 2009 توسط فرد یا گروهی با نام مستعار “ساتوشی ناکاموتو (satoshi nakamoto)” راه اندازی شد. تا نوامبر 2021، بیش از 18.8 میلیون بیت کوین با ارزش کل بازار حدود 1.2 تریلیون دلار در گردش بود که این رقم مرتباً به روز میشد. تنها 21 میلیون بیت کوین وجود خواهد داشت که دستکاری نخواهند شد و از تورم جلوگیری میکند.
برخی از ارزهای دیجیتال رقیب، ناشی از موفقیت بیت کوین عبارتند از Solana، Litecoin، Ethereum، Cardano و .EOS تا نوامبر 2021، ارزش کل همه ارزهای دیجیتال موجود بیش از 2.4 تریلیون دلار است – بیت کوین در حال حاضر تقریباً 42٪ از ارزش کل را تشکیل میدهد.
مزایا و معایب ارزهای دیجیتال
مزایا
ارزهای دیجیتال این وعده را دارند که انتقال مستقیم وجوه بین دو طرف را بدون نیاز به شخص ثالث قابل اعتماد مانند بانک یا شرکت کارت اعتباری آسانتر میکنند. این انتقالها در عوض با استفاده از کلیدهای عمومی و کلیدهای خصوصی و اشکال مختلف سیستمهای تشویقی، تضمین میشوند.
در سیستمهای ارزهای دیجیتال مدرن، «کیف پول» یا آدرس حساب کاربر دارای یک کلید عمومی است، در حالی که کلید خصوصی فقط برای مالک شناخته شده است و برای امضای تراکنشها استفاده میشود. انتقال وجه با حداقل کارمزد پردازش و تکمیل میشود. این امر به کاربران امکان میدهد از کارمزدهای سنگینی که بانکها و مؤسسات مالی برای حوالهها دریافت میکنند اجتناب کنند.
معایب
ماهیت نیمه ناشناس تراکنشهای ارزهای دیجیتال، آنها را برای انبوهی از فعالیتهای غیرقانونی، مانند پولشویی و فرار مالیاتی مناسب میسازد. با این حال، حامیان ارزهای دیجیتال اغلب برای ناشناس بودن آنها ارزش زیادی قائل هستند و به مزایای حفظ حریم خصوصی آن اشاره میکنند. برخی از ارزهای دیجیتال خصوصی تر از بقیه هستند.
با این حال، سکههای بیشتری برای حفظ حریم خصوصی مانند Dash، Monero یا ZCash وجود دارند که ردیابی آنها بسیار دشوارتر است.
ملاحظات خاص
مرکز جذابیت و عملکرد بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال، فناوری بلاک چین است که برای نگهداری یک کیف پول آنلاین از تمام تراکنشهایی که تاکنون انجام شده است استفاده میشود، بنابراین ساختار داده ای را برای این کیف پول ارائه میدهد که کاملا امن است و به اشتراک گذاشته شده و مورد توافق است. توسط یک گره منفرد در شبکه یا رایانه ای که یک کپی از کیف را نگهداری میکند. هر بلوک جدیدی که ایجاد میشود باید قبل ماهیت، مزایا و معایب ارز دیجیتال از تأیید توسط هر گره تأیید شود، که جعل تاریخچه تراکنشها را تقریباً غیرممکن میکند.
بسیاری از کارشناسان فناوری بلاک چین را دارای پتانسیل جدی برای استفادههایی مانند رای گیری آنلاین و تامین مالی جمعی میدانند و موسسات مالی بزرگ مانند JPMorgan Chase (JPM) پتانسیل کاهش هزینههای تراکنش را با ساده سازی پردازش پرداخت میدانند. با این حال، از آنجایی که ارزهای دیجیتال مجازی هستند و در یک پایگاه داده مرکزی ذخیره نمیشوند، در صورت عدم وجود نسخه پشتیبان از کلید خصوصی، موجودی ارز دیجیتال میتواند با از دست دادن یا از بین رفتن هارد دیسک از بین برود. در عین حال، هیچ مقام مرکزی، دولت یا شرکتی وجود ندارد که به وجوه یا اطلاعات شخصی شما دسترسی داشته باشد.
کل ارزش بازار بیت کوین، از اوکتبر 2021 چیزی حدود 858.9 میلیارد دلار است.
انتقاد از ارزهای دیجیتال
بیت کوین افزایش و سقوط قیمتی سریع را تجربه کرده است و در دسامبر 2017 تا 17738 دلار به ازای هر بیت کوین صعود کرد و در ماههای بعد به 7575 دلار کاهش یافت. بنابراین، برخی از اقتصاددانان، ارزهای دیجیتال را یک مد یا حباب کوتاهمدت میدانند.
این نگرانی وجود دارد که ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین ریشه در هیچ کالای مادی نداشته باشند. با این حال، برخی تحقیقات مشخص کرده اند که هزینه تولید یک بیت کوین، که به مقدار فزاینده ای انرژی نیاز دارد، به طور مستقیم با قیمت بازار آن مرتبط است.
بلاک چینهای ارزهای دیجیتال میتوانند بسیار امن باشند، اما سایر جنبههای اکوسیستم ارزهای دیجیتال، از جمله صرافیها و کیف پولها، از خطر هک مصون نیستند. در تاریخ 10 ساله بیت کوین، چندین صرافی آنلاین موضوع هک و سرقت بوده اند که گاهی اوقات میلیونها دلار «سکه» به سرقت رفته است.
با این وجود، بسیاری از ناظران مزایای بالقوه ای را در ارزهای دیجیتال میبینند، مانند امکان حفظ ارزش در برابر تورم و تسهیل مبادله و در عین حال حمل و نقل و تقسیم آسان تر از فلزات گرانبها و وجود خارج از نفوذ بانکهای مرکزی و دولتها.
رمزارز به زبان ساده چیست؟
ارزهای رمزنگاری شده سیستمهایی هستند که امکان پرداختهای آنلاین امن را فراهم میکنند که بر حسب «توکنهای» مجازی تعریف میشوند.
چگونه ارز دیجیتال را دریافت میکنید؟
هر سرمایهگذاری میتواند از طریق صرافیهای رمزنگاری ارز دیجیتال خریداری کند.
چگونه ارزهای دیجیتال پول در میآورند؟
ارزهای رمزنگاری شده امکان پرداخت آنلاین امن را فراهم میکنند که بر حسب «توکنهای» مجازی مشخص میشوند. سرمایهگذاران میتوانند با استخراج بیتکوین یا فروش بیتکوین خود با سود، با ارزهای دیجیتال درآمد کسب کنند.
محبوب ترین ارزهای دیجیتال کدامند؟
بیت کوین محبوب ترین ارز دیجیتال است و پس از آن سایر ارزهای دیجیتال مانند اتریوم، بایننس کوین، سولانا و کاردانو قرار دارند.
حرف آخر
سرمایه گذاری در ارزهای رمزپایه و سایر پیشنهادات اولیه سکه بسیار پرخطر و بر حسب گمانه زنی است. این مقاله توصیه ای از طرف موسسه آموزش همکاران سیستم و یا نویسنده برای سرمایه گذاری در ارزهای دیجیتال نیست. از آنجایی که موقعیت هر فردی منحصر به فرد است، همیشه باید قبل از تصمیم گیری مالی با یک متخصص واجد شرایط مشورت کرد.
قبل از اینکه پول خود را به خطر بیندازید، معاملات را در یک محیط مجازی ارسال کنید. استراتژیهای معاملاتی را تمرین کنید تا زمانی که آماده ورود به بازار واقعی هستید، تمرین مورد نیاز خود را داشته باشید.
ارز دیجیتال چیست؟
در سمینارها و برنامههایم اغلب افراد از یکی از تحولات مالی جهان سؤال میکنند که چگونه پیش خواهد رفت و چه آیندهای برای سرمایهگذاری خواهد داشت، این تغییر و تحول جدید بر پایه ارزهای دیجیتال خواهد بود.
چند سالی است که ارزهای دیجیتال تمام بازارهای مالی را پرکردهاند، اگر شما هم نام بیت کوین را شنیدهاید حتماً میدانید که بیت کوین یک ارز دیجیتال است. اما بعد از بیت کوین تعداد زیادی ارزهای دیگر هم وارد بازار شدند. ارزهایی مانند اتریوم، XRP ، لایت کوین، کاردانو، ماهیت، مزایا و معایب ارز دیجیتال مونرو و بسیاری دیگر که هرروز هم بیشتر میشوند.
از مزایا و معایب هر یک از این ارزهای دیجیتال که بگذریم، موضوع اصلی این است که اصلاً ارز دیجیتال چیست؟ چه کاربردی دارد؟ و چرا اینقدر ازاینگونه ارزها استقبال شده است؟
برای درک بهتر موضوع چیستی ارزهای دیجیتال این مقاله را که طی سرفصلهای زیر تدوینشده است بخوانید:
- ارز دیجیتال چیست؟
- تاریخچه ارز دیجیتال
- مزایای ارزهای دیجیتال چیست؟
- معایب ارزهای دیجیتال کدام است؟
ارز دیجیتال چیست؟
ارز دیجیتال (که بانامهای پول دیجیتال یا پول الکترونیک یا ارز الکترونیک هم شناخته میشود)، نوعی ارز مجازی است که به صورت دیجیتال و بر بستر اینترنت تولید میشود، یعنی مثل اسکناس و سکه ماهیت فیزیکی ندارد!
ارز دیجیتال ویژگیهای شبیه پولهای فیزیکی را دارد یعنی میتوانید با آن خرید کنید، آن را مبادلهکنید و حتی مثل دلار و همه ارزهای رایج ارزش آن دچار نوسان میشود، ولی نمیتوانید آن را بهصورت فیزیکی در دست بگیرید!
یکی از تفاوتهای مهم ارز دیجیتال با ارزهای سنتی این است که ارزهای سنتی از یک منبع مشخص که بانک مرکزی کشورهاست عرضه و مدیریت میشود، اما ارز دیجیتال از منابع مختلفی عرضه میشود ولی کنترل آن متمرکز است.
ارز دیجیتال پولی است که ماهیت فیزیکی ندارد، یعنی مانند اسکناس چاپ نمیشود. بلکه بر اساس یک تکنولوژی رمزنگاری تولید و ارزش پیدا میکنند.
تاریخچه ارز دیجیتال
تاریخچه ارزهای دیجیتال به دهه ۱۹۹۰ برمیگردد در آن زمان رشد سریع شرکتهای اینترنتی باعث شکلگیری پولهای اینترنتی معروف به ای-گولد (E-Gold) با پشتوانه طلا شد. اولین ای-گولد در سال ۱۹۹۶ ایجاد شد و پسازآن ارز معروف Liberty Reserve هم در سال ۲۰۰۶ به وجود آمد. این ارز با پشتوانه دلار یا یورو به شما اجازه میداد تا به هر مقدار از آن خریداری کنید و آزادانه با دستمزد ۱% بین افراد ردوبدل کنید.
این سرویسها برای پولشویی شهرت داشتند لذا دولت آمریکا هر دو سرویس را تعطیل کرد. در سال ۲۰۰۹ باعرضه بیت کوین نسل جدید ارزهای دیجیتال بر پایهیک سیستم رمزنگاری ارائه شدند. این نوع از ارزهای دیجیتال مانند ارزهای قبلی هیچ پشتوانه طلا یا پولندارند و بر اساس یک سیستم ریاضی استخراج میشوند.
این سیستم استخراج محدودیتهایی دارد که تولید آنها را سخت و زمانبر میکند، و همین محدودیت استخراج مانند طلا آنها را ارزشمند میسازد.
مزایای ارزهای دیجیتال چیست؟
اما ارز دیجیتال مزایایی زیادی نسبت به ارزهای سنتی دارد، ارزهای دیجیتال از یک تکنولوژی رمزنگاری پیشرفته بهره میبرند که امنیت آنها را تضمین میکند. جابجایی ارزهای دیجیتال بسیار ساده است و بهراحتی میتوان مبالغ بسیار بالا را جابجا کرد. ضمن اینکه خطر جابجایی ارزهای فیزیکی را ندارند.
ارز دیجیتال در حال حاضر بر اساس یک بانک اطلاعاتی کاربر محور استوار است و هیچ چهارچوب قانونی مشخصی ندارد، و از طرفی امکان نظارت از طرف دولتها و سیستمهای مالیاتی بر آن وجود ندارد که این موضوع آزادی زیادی را به کاربران آن میدهد.
ارزهای دیجیتال ارزهای کاملاً تکنولوژی محور هستند و برخلاف ارزهای سنتی که نیاز به سیستمهای بسیار بزرگ و پیچیده مالی برای تولید، نگهداری، مدیریت از طرف بانکها و مؤسسات مالی دارند. بدون نیاز به هیچ ساختمان و ادارهای و بهصورت کاملاً خودکار و بسیار دقیق کار میکنند و این ویژگی صرفهجویی زیادی در منابع و زمان ایجاد میکند.
هزینه تراکنشها در ارزهای دیجیتال بسیار ناچیز است و پرداختها در زمان کمتری انجام میشوند.
معایب ارزهای دیجیتال کدام است؟
شاید مهمترین عیب ارزهای دیجیتال این باشد که بانکها و مؤسسات مالی آنها را قبول ندارند لذا به آنها هیچ سودی تعلق نمیگیرد و اگر ارزش آنها افزایش پیدا نکند سرمایه شما بدون سود مرکب و راکد باقی میماند.
مشکل دیگر ارزهای دیجیتال بستر مناسب آنها برای فعالیتهای غیرقانونی مانند پولشویی و گروههای تبهکار است. با توجه به اینکه در ارزهای دیجیتال مبدأ و مقصد پرداخت پول مشخص نیست لذا بهراحتی میتواند مورد سو استفاده قرار گیرند.
این مشکلات و همچنین ریسک بالایی که در مورد آنها وجود دارد همچنان بهعنوان موانعی برای رشد آنها به شما ر میرود.
برخی از فعالان محیطزیست و کارشناسان انرژی هم مصرف بالای برق برای تولید اینگونه ارزها را تهدیدی برای کشورها میدانند(تولید ارزهای دیجیتال با استفاده از پردازشهای بسیار سنگین کامپیوتری انجام میشود که برق زیادی مصرف میکنند).
از مهمترین مزایای ارز دیجیتال میتوان بهسادگی استفاده و نبودن محدودیتهای نظارتی اشاره کرد، همچنین بستر مناسب برای سوءاستفاده گروههای تبهکار و عدم پذیرش توسط بانکها از معایب آن به شمار میرود.
ارز دیجیتال موضوع جدیدی در دنیای اینترنت است و هنوز مسیر ابتدایی خود را طی میکند. دولتها هنوز سیاستهای روشنی در قبال آن ندارند. ولی آنچه مسلم است ارزهای دیجیتال بخشی از آینده مالی جهان را تشکیل خواهند داد. هرچند که هنوز چهارچوب مشخصی برای آنها در نظر گرفته نشده اما باوجود مزایای بیشماری که دارند، دولتها و نهادهای مالی جهان آرامآرام در مسیر پذیرش و سازگاری با آنها گام برمیدارند.
مقایسه صرافی متمرکز و غیر متمرکز
با اینکه امروزه، تقرییا تمامی معاملات ارزهای دیجیتال به شکلی متمرکز انجام میشود اما به لطف فناوری بلاک چین ما در حال حرکت به سمت اقتصادی بینیاز از اعتماد و بدون استفاده از واسطه هستیم. صرافیهای متمرکز ارز دیجیتال با وجود ویژگیهای بیشتر و نقد شوندگی بهتر در برابر حملات هکرها بسیار آسیبپذیر هستند. علاوه بر این، ساز و کار متمرکز این صرافیها با ماهیت غیر متمرکز بیت کوین و بلاک چین در تضاد است. صرافیهای متمرکز تراکنشهای کاربران خود را به شکلی برون-زنجیرهای در خارج از شبکه بلاک چین ثبت میکنند. این کار باعث ایجاد مشکلات امنیتی فراوان از جمله نشر اطلاعات مالی، کلیدهای خصوصی و حتی دزدیده شدن داراییهای کاربران میشود. در مقابل، محبوبیت صرافیهای غیر متمرکز با وجود تمامی مشکلاتی که دارند در حال افزایش است. در چنین شرایطی مقایسه صرافی متمرکز و غیر متمرکز و بررسی مزایا و معایب هر کدام میتواند به شما در انتخاب بهترین نوع صرافی ارز دیجیتال کمک کند.
صرافی ارز دیجیتال چیست؟
قبل از بررسی و مقایسه صرافی متمرکز و غیر متمرکز بهتر است تا تعریف صرافی ارز دیجیتال را با هم مرور کنیم. صرافی ارز دیجیتال (Cryptocurrency Exchange) به زبان ساده، پلتفرمی است که امکان خرید و فروش ارزهای دیجیتال را برای شما فراهم میکند. شما میتوانید از این صرافیها برای مبادله رمز ارزها با یکدیگر استفاده کنید – مثل تبدیل تتر به بیت کوین – یا با استفاده از پول فیات ارز دیجیتال بخرید. همچین در برخی از این صرافیها امکان انجام معاملات مارجین و فیوچرز برای کاربران فراهم است. صرافیهای ارز دیجیتال به دو دسته صرافی متمرکز (CEX) و غیر متمرکز (DEX) تقسیم میشوند.
جدول مقایسه صرافی متمرکز و غیرمتمرکز
صرافی متمرکز ارز دیجیتال (CEX) | صرافی غیر متمرکز ارز دیجیتال (DEX) |
حجم بالای معاملات (۹۹ درصد تراکنشها) | حجم پایین معاملات (۱ درصد تراکنشها) |
آسیب پذیر در برابر هک | ایمن در برابر هک |
نقدشوندگی بالا | نقدشوندگی پایین |
دارایی کاربران در کنترل صرافی است | دارایی کاربران در کنترل خودشان است |
تراکنش های سریع با کارمزد بالا | تراکنش ها کند با کارمزد پایین |
احراز هویت اجباری | ناشناسی و حفظ حریم خصوصی |
وابسته به واسطه (شخص ثالث) | بدون نیاز به واسطه (شخص ثالث) |
صرافیهای متمرکز ارز دیجیتال
در حال حاضر، حدود ۹۹ درصد معاملات در بازار ارزهای دیجیتال از طریق صرافیهای متمرکز انجام میشود. حجم معاملات در این صرافیها بیشتر است، تراکنشها را با سرعت بیشتری پردازش میکنند و از قدرت نقدشوندگی بالاتری هم برخوردار هستند. صرافیهای متمرکز ارز دیجیتال بسیار شبیه بازار بورس هستند که معاملات در آنها توسط صاحبان صرافی کنترل میشود. شما صرفا میتوانید از طریق مکانیسمهای تایید و ارائه شده توسط صرافی، معاملات خود را انجام دهید. در نتیجه، شکل و میزان کنترل جریان دارایی های مبادله شده توسط کاربران به نهاد کارگزار صرافی ماهیت، مزایا و معایب ارز دیجیتال وابسته است.
اگر صرافیهای متمرکز از فناوری بلاک چین برای بهبود قابلیتها و کارایی خود استفاده نکنند؛ به دلیل غیر متمرکز بودن ماهیت ارزهای دیجیتال به زودی منسوخ خواهند شد.
برای انجام معاملات، شما ابتدا باید سرمایه خود را به حساب صرافی واریز کنید و سپس صرافی مسئولیت انجام بیدرنگ (Real Time) سفارشات خرید و فروش را برعهده میگیرد. کاربران این دسته از صرافیها به دلیل کنترل مبادلات توسط یک نهاد مرکزی، به کلیدهای خصوصی خود دسترسی ندارند. همین ساختار متمرکز، این دسته از صرافیها را در برابر بسیاری از خرابیها، مانند حملات هکرها آسیبپذیر میکند.
بنابراین، امنیت و شفافیت در اصل دو فاکتور بسیار مهم در میزان اعتماد کاربران به یک صرافی متمرکز ارز دیجیتال هستند. وجود صرافیهای متمرکز به عنوان بستری برای مبادله توکنها در اکوسیستم ارزهای دیجیتال ضروری است. این صرافیها امکان خرید و فروش رمز ارزهایی مانند بیت کوین را با استفاده از ارزهای فیات فراهم میکنند، به این معنا که افراد میتوانند با استفاده از دلار، یورو و یا حتی ریال به ترید در بازار ارز دیجیتال بپردازند.
مزایای صرافی متمرکز
کاربر پسندی
برای بیشتر کاربران انجام معاملات همتا به همتا با استفاده از کیف پول ارز دیجیتال، فرایندی سخت و پیچیده است. رابط کاربری دوستانه و راحتی استفاده از صرافیهای متمرکز، خرید و فروش ارزهای دیجیتال را در هر زمان از شبانه روز برای معاملهگران بسیار آسان میکند.
قابلیت اطمینان
قابلیت اطمینان بودن صرافی یکی از نگرانیهای سرمایهگذاران و معاملهگرانی است که از بازارهای سنتیتر مانند بورس یا فارکس وارد بازار ارزهای دیجیتال شدهاند. صرافیهای متمرکز با ارائه لایههای امنیتی اضافی، مزیتی رقابتی نسبت به صرافیهای غیر متمرکز ایجاد کردهاند که اطمینان و اعتماد بیشتری در تریدرها ایجاد میکند.
معایب صرافی متمرکز
احتمال هک شدن
صرافیهای متمرکز توسط شرکتهایی اداره میشوند که مسئولیت نگهداری و حفظ امنیت مشتریان خود را بر عهده میگیرند. وجود ساختار متمرکز و حجم بالای داراییهای مشتریان، این صرافیها را به گزینهی خوبی برای حملات هکری تبدیل کرده است. صرافی Mt.Gox که یکی از بزرگترین و معتبرترین صرافیهای متمرکز ارزهای دیجیتال بود در سال ۲۰۱۴ میلادی مورد یک حمله هکری بزرگ قرار گرفت. در نتیجه این اتفاق، هکرها توانستند ۸۵۰,۰۰۰ بیت کوین (BTC) به ارزش بیش از ۴۶ میلیارد دلار از داراییهای مشتریان را بدزدند. صرافی Mt.Gox پس از این اتفاق صرفا اعلام ورشکستگی کرد.
کارمزد بالا
صرافیهای متمرکز در ازای ارائه خدماتی خود، هزینه و کارمزد زیادی دریافت میکنند، معمولا کارمزد صرافی در معاملات را به دو روش محاسبه میکنند: کارمزد ثابت از هر معامله یا درصدی از حجم معاملات ۳۰ روزه حساب کاربری. در هر دو شکل، صرافی برای محاسبه کارمزد از یک ساختار چند لایه استفاده میکند که به میزان معاملات شما وابسته است. البته استدلال بیشتر صرافیهای متمرکز برای دریافت هزینه بالا، ارائه خدماتی بیشتر و بهتر نسبت به صرافیهای غیر متمرکز است.
صرافیهای غیر متمرکز ارز دیجیتال
برخی از سرمایهگذاران اعتقاد دارند که «صرافی غیر متمرکز ارز دیجیتال» یک اصطلاح متناقض است. به نظر این افراد بسیاری از صرافیهایی که خود را غیر متمرکز معرفی میکنند، در واقع متمرکز هستند. وبسایت معتبر CoinDesk و شرکت تحلیلی Alethio پژوهشی را در جولای سال ۲۰۱۸ منتشر کردند که طبق دادههای آن، تمامی صرافیهای غیر متمرکز دارای درجهای از متمرکز بودن، هستند. اما صرافی غیر متمرکز ارز دیجیتال دقیقا به چه معناست؟
اولا، این صرافیهای به شکلی مستقل و بدون نیاز به واسطهها کار میکنند؛ به عبارت دیگر توسط هیچ شرکتی پشتیبانی نمیشوند و صرفا از فناوری بلاک چین استفاده میکنند. با این که سرور این صرافیها به شکلی متمرکز کنترل و اداره میشود اما تمامی تراکنشهای آن غیر متمرکز هستند. دوما، صرافیهای غیر متمرکز به شکلی طراحی شده اند تا از داراییهای کاربران در برابر سرقت محافظت کنند. کاربران صرافیهای غیر متمرکز مانند صرافی یونی سواپ برخلاف مدلهای متمرکز کنترل کاملی به داراییهای خود دارند.
سوما، شما برای ترید کردن و استفاده از خدمات صرافیهای متمرکز باید داراییهای خود را به کیف پول صرافی منتقل کنید. در صرافیهای غیر متمرکز ارز دیجیتال، تایید اعتبار معاملات با استفاده از امضا دیجیتال (Digital Signature) انجام میشود و به همین علت هم سرعت پردازش تراکنشهای آنها از صرافیها متمرکز پایینتر است. همچنین، شما میتوانید بدون نیاز به ذخیره کردن اطلاعات خصوصی خود از صرافیهای غیر متمرکز استفاده کنید. متاسفانه در حال حاضر، هیچ تکنولوژی برای ایجاد صرافیهای غیر متمرکزی که بتوانند حجم زیادی از تراکنشهای را به راحتی پردازش کنند، وجود ندارد.
مزایای صرافی غیر متمرکز
ناشناس بودن
برخلاف صرافیهای متمرکز ارز دیجیتال که هنگام افتتاح حساب یا استفاده از خدمات شما را ملزم به احراز هویت (KYC) میکنند، صرافیهای غیر متمرکز ناشناس هستند و از حریم خصوصی کاربران خود حفاظت میکنند.
صرافیهای غیر متمرکز جایگزین مناسبی برای کابرانی هستند که نسبت به هک شدن و از دست دادن سرمایههای خود نگران میباشند. در حقیقت، شما در این صرافیها نیازی به انتقال داراییها ندارید و تمامی تراکنشهای خود را از طریق یک کیف پول متصل به صرافی انجام میدهید.
جلوگیری از دستکاری بازار
استفاده از ساختار شبکه همتا به همتا (P2P) در صرافیهای غیر متمرکز، کاربران را در برابر دستکاری قیمتهای بازار محافظت میکند.
معایب صرافی غیر متمرکز
عدم پرداخت با فیات
شاید بزرگترین عیب صرافیهای غیر متمرکز، عدم امکان خرید ارزهای دیجیتال با استفاده از پول فیات باشد. نبود این ویژگی برای کاربرانی که برای اولینبار میخواهد رمز ارزهایی مانند بیت کوین بخرند یا داراییهای ارز دیجیتال خود را ماهیت، مزایا و معایب ارز دیجیتال به پول نقد تبدیل کنند، بسیار آزار دهنده است.
پیچیدگی
از آنجایی که صرافیهای متمرکز برای انجام معاملات خود از پلتفرمهای اختصاصی استفاده میکنند، رابط کاربری جذابی به کاربران خود ارائه میدهند. صرافیهای غیر متمرکز رابط کاربری پیچیدهتری دارند و معمولا امکان بازیابی رمز عبور کیف پول در صورت از بین رفتن، در این صرافیها وجود ندارد.
نقدشوندگی
در حال حاضر، سرمایهگذارن و معاملهگران تنها یک درصد از تراکنشهای خود را از طریف صرافیهای غیر متمرکز ارز دیجیتال انجام میدهند. بنابراین، بسیاری از صرافیهای غیر متمرکز با مشکل کبود نقدینگی و عدم نقدشوندگی داراییهای کاربران مواجه میشوند.
ویژگیهای بهترین صرافی ارز دیجیتال
تعداد ارزها
تعداد ارزهای دیجیتالی که میتوانید آنها را مبادله کنید در صرافیهای مختلف متفاوت است. اگر به تازگی وارد بازار ارزهای دیجیتال شده باشید، احتمالا فقط به دنبال بیت کوین یا چند ارز محبوب دیگر هستید. فراموش نکنید که صرافیهای بزرگتر، پلتفرمهای پیچیدهتری هستند و نیاز به تجربه و زمان بیشتری برای استفاده دارند.
امنیت
نبود مقررات قانونی و نظارت دولتی، حوزه صرافیهای ارز دیجیتال را برای کلاهبردارن بسیار جذاب کرده است. همیشه پیش از انتخاب صرافی، تحقیق و بررسیهای لازم را انجام دهید تا نسبت به امنیت صرافی مطمئن شوید. در بررسیهای خود ویژگیهایی مانند احراز هویت دو عاملی (۲FA)، رمزنگاری داده، استفاده از کیف پول سرد و نظرات کاربران در شبکههای اجتماعی را در نظر بگیرید.
کامزد
کارمزد خدمات صرافیها با گذشت زمان و افزایش رقابت در بازار استاندار شده و به مرور کاهش خواهد یافت. اما در حال حاضر، طیف گستردهای از صرافیها با هزینهها و کارمزدهای متفاوت وجود دارند. برخی صرافیها به دلیل ارائه ویژگیهایی خاص کامزد بیشتری دریافت میکنند، برخی از صرافیها انجام معاملات بدون کمیسیون را فراهم میکنند و برخی دیگر نیز کارمزد خود را از برداشت داراییها دریافت میکنند. با وجود تمام این تفاوتها، کارمزد بیشتر صرافیهای ارز دیجیتال بین ۰.۱ تا ۱ درصد هر معامله است.
امکانات مالی
برخی از صرافیهای ارز دیجیتال امکان درخواست وام (ماهیت، مزایا و معایب ارز دیجیتال Loan) یا قرض (Borrow) را برای کاربرانی که از ویژگی معاملات مارجین و فیوچرز استفاده میکنند، فراهم کرده اند. همچنین، صرافیهایی که هستند که به کاربران اجازه میدهند تا با استفاده از پول فیات، ارزهای دیجیتال معامله کنند.
نرم افزار موبایل
به عقیدهی بسیاری از افراد تاثیرگذار، ارزهای دیجیتالی مانند بیت کوین آینده پول و بازارهای مالی هستند. داشتن یک نرم افزار قدرتمند و کاربر پسند میتواند انجام معاملات شما را راحت و مدیریت داراییها و سرمایه گذاری شما را آسانتر کنید.
خدمات مشتریان
وجود خدمات مشتریان و پشتیبانی خوب، مهمترین ویژگی است که باید در انتخاب یک صرافی ارز دیجیتال در نظر بگیرید. پشتیبانی ضعیف صرافی، هنگامی که حساب شما دچار مشکل شده و میخواهید ترید انجام دهید میتواند تجربهای ناخوشایند باشد.
ویدیو بررسی تفاوت صرافی متمرکز و غیرمتمرکز
سوالات متداول
مهمترین تفاوت صرافی متمرکر با غیر متمرکز چیست؟
صرافی متمرکز توسط نهادی اداره میشود که بر روی دارایی کاربران نظارت و کنترل دارد؛ اما در صرافیهای DEX این نظارت و کنترل وجود ندارد.
مرتب سازی صرافیها در سایتهای مرجع مانند کوین مارکت کپ و کوین گیکو بر چه اساسی است؟
وبسایتهای مرجع برای مرتب سازی صرافیها از حجم معاملات روزانه آنها استفاده و آنها را بر اساس همین معیار، مرتب سازی میکنند.
ارز دیجیتال یا کریپتوکارنسی چیست؟
ارز دیجیتال نوعی ارز است که فقط به صورت دیجیتال یا الکترونیکی در دسترس است. ارزهای دیجیتال انواع مختلفی دارند از جمله ارز مجازی (Virtual Currency)، ارز دیجیتال بانک مرکزی (Central Bank Digital Currency) و کریپتوکارنسی (Cryptocurrency).
در این مقاله از چشم بورس با مهمترین نوع ارزهای دیجیتال با نام رمزارز یا کریپتوکارنسی آشنا میشوید. رمزارز معادل دقیقتری برای Cryptocurrency است، اما در زبان فارسی به آن ارز دیجیتال نیز میگویند. ما در این مطلب از هر دو معادل استفاده میکنیم و منظورمان از هر دو ارزهای رمزنگاری شده و مبتنی بر بلاکچین است.
ارز دیجیتال یا کریپتوکارنسی به زبان ساده
ارز دیجیتال یا کریپتوکارنسی چیست؟
کریپتوکارنسی (Cryptocurrency) که در زبان ما به ارز دیجیتال نیز مشهور است، یک ارز مجازی است که امنیت آن توسط پروتکلهای رمزنگاری تضمین میشود. بسیاری از ارزهای دیجیتال، در اصل شبکههای غیرمتمرکز بر اساس تکنولوژی بلاکچین هستند؛ یک دفتر کل توزیعشده که توسط شبکهای از کامپیوترها کار میکند.
ویژگی بارز ارزهای دیجیتال این است که توسط مرجع مرکزی کنترل نمیشوند و از دخالت و دستکاری دولتها مصون هستند. بهتر است پیش ازادامهی مبحث ارزهای دیجیتال، مختصری دربارهی فناوری بلاکچین صحبت کنیم.
فناوری بلاکچین (Blockchain)
بلاکچین (Blockchain)
در نگاه اول شاید بلاکچین به نظر پیچیده برسد، با این حال مفهوم اصلی آن بسیار ساده است. فناوری بلاکچین در واقع نوعی پایگاه داده (Database) است. پایگاه داده چیست؟ پایگاه داده مجموعهای از اطلاعات است که به صورت الکترونیکی و در یک سیستم کامپیوتری ذخیره میشود. این اطلاعات معمولا در قالب جداول طراحی میشوند تا بتوان آنها را به راحتی دستهبندی و جستجو کرد.
فرض کنید میزان اطلاعات بسیار زیاد باشد، در این صورت نمیتوان آن را در یک کامپیوتر ذخیره کرد. بلاکچین یک پایگاه دادهی با ابعاد عظیم است. علاوه بر عظیم بودن ویژگیهای دیگری نیز دارد:
- بلاکچین دادهها را در گروههایی ذخیره میکند که به آن بلوک یا بلاک (Block) میگویند. پس از پر شدن هر بلوک به بلوکهای قبلی زنجیر میشود و زنجیرهای از بلوکها تشکیل میشود. به همین جهت به آن بلاکچین یا زنجیرهی بلوکی میگویند.
- ویژگی دوم غیرمتمرکز بودن بلاکچین است. فرض کنید یک شرکت اطلاعات را روی 1000 رایانه ذخیره میکند. همهی آنها تحت مدیریت شرکت و اصطلاحا در زیر یک سقف هستند. اما در بلاکچین اینگونه نیست، رایانههایی که به آنها گره یا نود (Node) میگویند در موقعیتهای جغرافیایی مختلف پخش هستند و توسط افرادی مدیریت میشوند که همدیگر را نمیشناسند.
- در زنجیرهی بلوکی هر گره به پروندهی کاملی از دادهها (همهی دادهها از نخستین روز تاسیس) دسترسی دارد. مثلا برای بیتکوین، گرهها به همه تراکنشهای آن دسترسی دارند. اگر گرهای بخواهد تقلب و یا دستکاری کند، باقی گرهها متوجه میشوند و امکان تقلب به صفر میرسد.
تمام هدف بلاکچین ثبت و توزیع اطلاعات و جلوگیری از دستکاری آنهاست. مثلا بیتکوین براساس یک بلاکچین ساخته شده است و از این تکنولوژی به عنوان ابزاری برای ثبت شفاف تراکنشها استفاده میکند.
ارزهای دیجیتال چگونه کار میکنند؟
هدف از تاسیس ارزهای دیجیتال، پرداخت امن و شفاف است. الگوریتمها و تکنیکهای مختلف رمزنگاری از این تراکنشها محافظت میکنند. الگوریتمهایی مانند رمزگذاری منحنی بیضوی، کلیدهای عمومی و خصوصی و توابع هش.
همانطور که گفتیم، ویژگی ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز بودن آنهاست. به این معنا که در شبکه بلاکچین تمام تراکنشها باید توسط گرهها تایید شود. مانند یک دفتر حسابداری بسیار بزرگ که همه به آن دسترسی دارند. برای هک و دستکاری یک بلاکچین باید بیش از 51 درصد تمام گرهها را هک کرد. توجه کنید که این گرههای در سراسر دنیا پخش هستند و در بلاکچینهای بزرگ مانند بیتکوین یا اتریوم امر تقریبا ناممکن است.
ماین کردن (Mining) یا استخراج ارزهای دیجیتال
استخراج ارز دیجیتال یا ماینینگ (Mining) فرایندی است که در آن ارزهای جدید وارد گردش مالی میشوند. استخراج در اصل روشی است که تراکنشهای جدید توسط شبکه تایید میشود. ماینرها تراکنشها را تایید میکنند و به آنها اعتبار میبخشند. در ازای این کار مقداری ارز دیجیتال به عنوان پاداش دریافت میکنند. به این فرایند ماینینگ میگویند.
ماین کردن یا استخراج ارز دیجیتال
استخراج ارز دیجیتال با استفاده از سختافزارهای قدرتمندی به نام ماینر (Miner) انجام میشود که مسائل بسیارپیچیدهی ریاضی را حل میکنند. اولین رایانهای که راه حل را پیدا کند، مقداری ارز دیجیتال به عنوان پاداش دریافت خواهد کرد. سرعت و پیچیدگی حل مسائل به سختافزارهای قدرتمندی نیاز دارد. علاوهبراین، برای خنک نگه داشتن دستگاهها از سیستمهای تهویه استفاده میشود. از این رو ماینینگ با مصرف بالای برق همراه است.
انواع ارز دیجیتال
در یک دستهبندی کلی ارزهای دیجیتال به دو دستهی مختلف تقسیم میشوند:
بیتکوین (Bitcoin)
بیتکوین Bitcoin
بیجهت نیست که به بیتکوین پادشاه ارزهای دیجیتال میگویند. بیتکوین اولین رمزارز مبتنی بر بلاکچین است و تا به امروز ارزشمندترین و محبوبترین آنهاست. امروزه هزاران ارز دیجیتال با عملکردها و مشخصات مختلف وجود دارد. برخی مشتق شده از بیتکوین هستند و برخی نیز رمزارزهایی هستند که از پایه ساخته شدهاند.
بیتکوین در سال 2009 توسط فرد یا گروهی با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو تاسیس شد. هویت این فرد تا به امروز نامعلوم است. تنها 21 میلیون بیتکوین برای استخراج وجود دارد که این امر از تورم و دستکاری جلوگیری میکند.
آلتکوین (Altcoin)
آلتکوین Altcoin
پس از موفقیت چشمگیر بیتکوین، رقبای تازهای به میدان آمدند. به ارزهای دیجیتال غیر از بیتکوین، اصطلاحا آلتکوین میگویند. هر چند آلتکوینها زیادی همچون اتریوم، ترون، کاردانو، لایتکوین و… به موفقیتهای زیادی رسیدهاند، اما همچنان بیتکوین بخش بزرگی از بازار را در اختیار دارد. هدف از توسعهی آلتکوینها حل مشکلات بیتکوین همچون سرعت پایین تراکنش است. آلتکوینها در اصل جایگزینهای احتمالی بیتکوین هستند.
تفاوت کوین و توکن چیست؟
بسیاری تفاوت توکن و کوین را نمیدانند و آنها را یکسان فرض میکنند. از توکنها برای پرداخت در یک پروژهی خاص استفاده میشود. مثلا توکن BAT یک توکن بر مبنای اتریوم است که فقط برای تبلیغات دیجیتالی استفاده میشود. با یک مثال موضوع روشنتر میشود. کوین همانند پول است و با آن همه چیز میتوانید بخرید. در مقابل توکنها مانند بلیت کنسرت هستند، با بلیت کنسرت شما نمیتوانید لباس بخرید.
تفاوت دوم کوین و توکن در این است که کوینها شبکهی اختصاصی خود را دارند. در حالی که توکنها روی شبکههای از قبل موجود ساخته میشوند. توسعهی توکنها سادهتر است و بیشتر توکنها بر شبکهی اتریوم (ٍERC) یا بایننس اسمارت چین (BSC) قرار میگیرند.
مزایای ارز دیجیتال
ارزهای دیجیتال انتقال وجوه را بیواسطه و بدون نیاز به شخص ثالث را فراهم میکنند. این تراکنشها بدون نیز به بانک یا موسسات مالی توسط کلیدهای عمومی و خصوصی انجام میشود.
در سیستمهای پرداخت ارز دیجیتال انتقال وجوه با حداقل هزینه انجام میشود. برای انتقال وجوه بزرگ نسبت به بانکها و موسسات مالی کارمزد پایینتری دارند.
معایب ارز دیجیتال
حریم خصوصی و ماهیت ناشناس رمزارزها یک شمشیر دولبه است. طرفداران ارزهای دیجیتال ناشناس بودن را یک مزیت میدانند بهخصوص در اقتصادهای بسته و سرکوبگر. منتقدان نیز معتقدند تراکنشهای ناشناس بستری مناسب برای پولشویی و فرار مالیاتی است.
برخی از ارزهای دیجیتال مانند بیتکوین ماهیت شفافتری دارند و بلاکچین آنها قابل تجزیه و تحلیل و ردیابی است، اما در برخی دیگر مانند ZCash ردیابی تراکنشها بسیار مشکل است.
آنچه پیش از سرمایهگذاری در ارز دیجیتال باید بدانید!
از آنجا که قیمت در بازار ارزهای دیجتال بر اساس عرضه و تقاضا مشخص میشود، این بازار بسیار پرنوسان و بیثبات است. مثلا بیتکوین در سال 2018 به حدود 18000 دلار رسید اما چند ماه بعد قیمت آن به 7000 دلار سقوط کرد. دقت کنید که بسیاری از ارزها تعداد مشخصی دارند و با توجه به میزان استفاده قیمت میتواند بالا و یا پایین برود.
برخی از اقتصاددانان رمزارزها را حباب کوتاهمدت و یک سفتهبازی میدانند. این نگرانی وجود دارد که ارزهای دیجیتال ریشه در هیچ کالای مادی ندارند و اصطلاحا بدون پشتوانه هستند. با این حال برخی معتقدند هزینهی استخراج آنها و مقدار بالای انرژی مصرف شده، مستقیما با قیمت آنها در ارتباط است و به نوعی پشتوانهی این ارزها محسوب میشود.
سرمایهگذاری در ارز دیجیتال
همانطور که اشاره شد شبکهی بلاکچین ارزهای دیجیتال بسیار امن است، اما سایر جنبههای این اکوسیستم از جمله صرافیها و کیف پولهای ارز دیجیتال، از سرقت و هک در امان نیستید. در تاریخ ارزهای دیجیتال، چندین صرافی آنلاین مورد هک و سرقتهای بزرگ قرار گرفته است. میخواهید در ارزهای دیجیتال سرمایهگذاری کنید اما نمیدانید از کجا باید شروع کرد؟ در لینک زیر میتوانید از ابزارها و امکانات چشم بورس استفاده کنید:
سوالات متداول
ارز دیجیتال یک ارز مجازی برای پرداخت امن است که امنیت آن توسط پروتکلهای رمزگذاری تضمین میشود.
هر سرمایهگذار میتواند از طریق صرافیهای ارز دیجیتال مانند کوینکس، کوکوین، پروبیت، اسندکس و… ارزهای دیجیتال را به صورت نقدی بخرد و یا بفروشد.
دو راه معمول وجود دارد. استخراج آنها توسط سیستمهای پردازشی قدرتمند و خرید و فروش ارزهای دیجیتال و استفاده از نوسانات قیمتی آنها.
بیتکوین محبوبترین ارز دیجیتال است و لقب پادشاه ارزهای دیجیتال را دارد. پس از بیتکوین آلتکوینهای زیادی وجود دارد مانند اتریوم، کاردانو، لایتکوین، ترون، دوجکوین و… که تریدرهای زیادی آنها را معامله میکنند.
بیت کوین چیست؟
در یک تعریف ساده بیت کوین یک رمز ارز است. به عبارت دیگر ماهیت مجازی دارد و با کدهای برنامه نویسی طراحی شده است.
این ارز دیجیتال به خاطر ارزش بالا طرفداران زیادی دارد. بیت کوین با استفاده از تکنولوژی بلاک چین امنیت بالایی برای تریدرها فراهم می کند و همین ویژگی رمز موفقیت این ارز دیجیتال است. در ادامه بیشتر با این رمز ارز آشنا می شویم. پس تا انتها با همراه باشید.
بیت کوین چیست؟
همانطور که اشاره کردیم بیت کوین نوعی رمز ارز است. رمز ارزها نوعی ارز دیجیتال هستند که ماهیتی کاملا مجازی دارند. یعنی هر بیت کوین از کدهای برنامه نویسی شده براساس رشته ای از ریاضی به نام کریپتوگرافی (به معنی رمزنگاری) نوشته شده است.
برخلاف پول هایی که در حساب بانکی خود دارید و قابل تبدیل به اسکناس فیزیکی هستند، بیت کوین فقط در کیف پول مجازی شما سپرده می شود و نمی توانیم آن را تبدیل به اسکناس کنیم. مگر این که آن را به ارزهای فیات مانند دلار تبدیل کنیم.
بیت کوین اولین رمز ارز است و در حال حاضر جزو با ارزش ترین رمز ارزها به شمار می رود. شما می توانید بیت کوین های خود را ترید کنید. یعنی به رمز ارزهای دیگر تبدیل کنید یا حتی در بعضی کشورها می توانید با آن کالا هم بخرید.
اخیرا کشور ال سالوادور حتی خرید و فروش با بیت کوین را کاملا قانونی اعلام کرده است. بعضی از کشورها هم به طور محدود بیت کوین را به رسمیت شناخته اند.
تاریخچه
در تاریخ 18 آگوست سال 2008 دامنه bitcoin.org ثبت شد. مدتی بعد مقاله ای رمزنگاری شده به نام Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash که توسط شخصی به نام ساتوشی ناکاموتو تالیف شده بود در این سایت قرار داده شد. این مقاله ساز و کار بیت کوین را توضیح می داد.
در ژانویه 2009 نسخه اپلیکیشن بیت کوین در فضای اینترنت قرار داده شد تا در اختیار عموم قرار گیرد.
ساتوشی ناکاموتو کیست؟
ساتوشی ناکاموتو نام مستعار فرد یا گروهی از افراد است که بیت کوین را طراحی کرده اند. تا به امروز هویت ساتوشی ناکاموتو مشخص نیست.
برخی او را شخصی ژاپنی می دانند اما با توجه به توانایی و تسلط او بر زبان انگلیسی در مقاله هایش بسیاری بر این باور هستند که زبان انگلیسی حتما زبان مادری او بوده است.
با این همه، به اعتقاد اکثریت افراد ساتوشی یک فرد نیست. بلکه گروهی از افراد هستند که نامی مستعار برای خود برگزیده اند. خوشبختانه یا متاسفانه تا به امروز هویت واقعی ساتوشی فاش نشده است
از زمان اختراع بیت کوین تا الان
در 12 ژانویه ناکاموتو 10 بیت کوین به هال فینی ارسال کرد و یک سیستم جدید مالی متولد شد. در این مرحله ارزش آن ناچیز بود. کاربران در اصل به یکدیگر برای پاداش به کامنت های مثبت در انجمن ها بیت کوین می دادند.
اولین معامله «واقعی» بیت کوین در 22 می 2010 انجام شد. لاسلو هانیچ دو پیتزا به قیمت 10000 بیت کوین یا حدود 30 دلار خرید. (با قیمت های کنونی ، 10000 بیت کوین به ارزش 48 میلیون دلار خواهد بود. امیدوارم این پیتزا خوشمزه بوده باشد.)
این رمز ارز در بیشتر عمر خود از سه جامعه اصلی که با هم تطابق دارند تشکیل شده است:
جامعه کوچک سرمایه گذاران اصلی و معتقدان واقعی، طرفداران فناوری بلاک چین و تریدرها که فقط برای کسب درآمد از آن استفاده می کنند. به تازگی جامعه دیگری نیز ظهور کرده است: گروه گردن کلفت محافظه کار.
اما چرا مردم عادی با این که ساز و کار دقیق این رمز ارز را به طور دقیق نفهمیده بودند وارد آن شدند؟ بی اعتمادی به بانک ها و موسسات مالی را باید دلیل این اتفاق بدانیم.
سال 2008 اوج بحران های مالی بود. برهه ای از تاریخ که غول های سیستم بانکی یک به یک اعلام ورشکستگی می کردند. اوضاع طوری شده بود که هرکس در «صندوق سرمایه گذاری بازار پول» سرمایه گذاری کرده بود به ازای هر دلار تنها 700 سنت پس گرفت و این شروع سقوط ارزش پول شد.
این وضعیت و پایین آمدن ارزش پول به تمام بانک ها سرایت کرد و سرمایه میلیون ها نفر از بین رفت. در سال 2008 در حالی که بحران بانکی در حال اوج گرفتن بود گروهی از آنارشیست ها، آزادیخواهان و افراد دیگر یک ضدفرهنگ را ایجاد کردند: رمز ارزها.
در آگوست 2008، شخصی bitcoin.org را به عنوان دامنه ثبت کرد. در هالووین آن سال، در مقاله ای توضیح داده شد که یک سیستم غیرمتمرکز برای معاملات الکترونیکی است که به استفاده از اعتماد تکیه ندارد.
در نتیجه می توانیم بگوییم بخشی از موفقیت بیت کوین مدیون جو آنارشیستی در دوران اختراع آن بود. این جو ناشی از بحران های مالی بود که سرتاسر آمریکا و سپس دنیا را در بر گرفت.
این بحران ها باعث شد مردم اعتماد خود را به سیستم های مالی سنتی و بانک ها از دست بدهند. زیرا دیدند برخلاف تبلیغات گسترده بانک ها، پول مردم آنقدر هم در امان نبود.
بیت کوین با حذف طرف سوم قراردادها یعنی موسسات مالی و بانک ها و همینطور با مهیا کردن کیف پول بیت کوین که کاملا شخصی است و دولت نمی تواند از محتوای آن با خبر شود باعث جلب اعتماد مردم شد.
تا سال 2013 بیت کوین برابر با 1 دلار بود اما کم کم با رشد دارک وب شاهد افزایش ارزش آن شدیم. اما در سال 2017 بیت کوین به بالاترین حد خود تا آن زمان یعنی 1345 دلار رسید.
بعد از این افزایش قیمت ها بیت کوین ارزش بسیار بالایی پیدا کرد که حتی علیرغم نوسانات بالای قیمت این ارزش از سطح معینی کاهش نخواهد یافت.
امنیت بیت کوین
با توجه به این که بانک ها و موسسات مالی امنیت پرداخت های ما را ایجاد می کنند، شاید بپرسید در سیستم بیت کوین که یک ارز مجازی است چگونه از دست هکرها و کلاهبرداران در امان بمانیم؟
بیت کوین بر اساس سیستم بلاک چین ساخته شده است. این سیستم به طور کامل امنیت بیت کوین را تامین می کند. برای توضیح سیستم بلاک چین باید بدانیم به کامپیوترهایی که به سیستم بیت کوین وصل هستند گره یا نود می گوییم.
اطلاعات تمام تریدها در سیستم بلاک چین ذخیره می شود. نکته جالب ماجرا این جا است که به جای داشتن یک مرکز ذخیره اطلاعات این سیستم بلاک چین روی تمامی گره های شبکه کپی می شود.
در واقع تمام گره های نتورک این رمز ارز یک نسخه از بلاک چین را به صورت کپی دارند و در این حالت برای هک کردن این سیستم لازم است تا حداقل نیمی از گره های شبکه را به طور همزمان هک کرد.
این کار تقریبا غیرممکن است و همین ویژگی بلاک چین، امنیت کامل رمز ارزها را تامین می کند.
تریدهای انجام شده توسط ماینرها در بلاک چین بررسی می شوند تا از صحت آنها و حقیقی یا حقوقی بودن طرفین ترید اطمینان حاصل کنند. بنابراین به این شکل امنیت در سیستم بلاک چین تامین می شود.
موارد استفاده از بیت کوین
بیت کوین استفاده گسترده ای برای تریدرها دارد. همچنین به خاطر استفاده از سیستم بلاک چین و متکی نبودن به بانک ها سرعت تراکنش بیشتری دارد. بنابراین شرکت های بزرگ برای معاملات خود بیت کوین را ترجیح می دهند.
اگر ارزش بالای بیت کوین را در نظر بگیریم، می توانیم فارغ از نوسانات آن در کوتاه مدت برای سرمایه گذاری بلندمدت از آن استفاده کنیم.
با توجه به این که این ارز دیجیتال وابسته به هیچ دولتی نیست، بنابراین افرادی که به دنبال فرار مالیاتی هستند آن را گزینه ای مناسب برای جابجایی دارایی خود می دانند. با این حال توصیه می کنیم اگر اطلاعات کافی در مورد بیت کوین ندارید وارد بازار آن نشوید.
چگونه بیت کوین به دست بیاوریم؟
به طور کلی از دو راه می توانیم بیت کوین را به دست بیاوریم: ماین کردن و خریدن.
ماین کردم بسیار تخصصی است و انجام آن کار هر کسی نیست. برای افراد عادی و فاقد تجهیزات تخصصی پیشنهاد ما خریدن بیت کوین است. اجازه دهید هر دو روش را در ادامه بررسی کنیم.
ماینینگ
ماینینگ توسط ماینرهایی که در واقع گره یا نودهای سیستم بلاک چین هستند انجام می شود و امنیت سیستم بلاک چین را تامین می کند.
ماینینگ فرآیندی است که طی آن ماینرها با استفاده از تجهیزات پیشرفته کامپیوتری اقدام به پردازش تراکنش ها می کنند. این پردازش طی حل کردن مسائل بسیار پیچیده ریاضی انجام می شود.
پردازش تراکنش ها به سیستم این امکان را می دهد که از سلامت آن مطمئن شود و از کلاهبرداری جلوگیری کند.
این فرآیند بسیار پرهزینه است. زیرا کامپیوترهای معمولی توانایی انجام آن را ندارند و نیاز به تجهیزاتی پیشرفته داریم که دستگاه های اسیک یا استخراج نام دارند.
سیستم در ازای فراهم کردن امنیت به ماینرها به عنوان پاداش بیت کوین هدیه می دهد.
خرید بیت کوین
برای خرید این ارز دیجیتال باید ابتدا کیف پول مخصوص آن را دانلود کنید.
همانطور که در سطور بالا گفتیم بیت کوین کاملا مجازی است و اپلیکیشن کیف پول بیت کوین مثل حساب بانکی شما برای بیت کوین است.
این کیف پول ها انواع مختلفی دارند و به طور مجازی در دسترس هستند. کیف پول های نرم افزاری قابل نصب روی سیستم عامل های اندروید، آی او اس، مک و ویندوز هستند.
کیف پول تراست والت در حال حاضر یکی از پرطرفدارترین کیف پول های نرم افزاری است. گرچه یادتان باشد که حتما از کیف پولتان بکاپ بگیرید و 12یا 24 کلمه ای را که هنگام نصب کیف پول به شما نشان داده می شود به ترتیب در جایی یادداشت کنید.
چون اگر اپلیکیشن کیف پول حذف شود تنها راه دسترسی دوباره شما به آن کلمه هایی است که در ابتدا باید یادداشت می کردید.
قدم بعدی پیدا کردن فرد یا صرافی برای خرید است. از آن جایی که ممکن است از شما کلاهبرداری شود بهتر است از صرافی ها خرید کنید. حتما از قبل از خرید در مورد صرافی خوب تحقیق کنید.
قدم بعدی احراز هویت در صرافی است. برای احراز هویت باید مدارک شناسایی خود را برای صرافی بفرستید. بعضی از صرافی ها از شما یک عکس سلفی همراه با مدارکتان می خواهند و تعداد دیگری بدون انجام این کار امکان معامله تا یک سقفی را به شما می دهند.
در آخر می توانید پولتان را به صرافی منتقل کنید و پس از آن بیت کوین بخرید. در حال حاضر در ایران خرید و فروش رمز ارزها برای مردم هیچ منع قانونی ندارد و در صورت هک و کلاهبرداری می توانید از ماهیت، مزایا و معایب ارز دیجیتال صرافی ها شکایت کنید.
بیت کوین و محیط زیست
بالا در بخش مربوط به ماینینگ توضیح دادیم برای ماین کردن این ارز دیجیتال به دستگاه های پیشرفته کامپیوتری نیاز داریم.
این سخت افزارها برق بسیار زیادی مصرف می کنند. زیرا علاوه بر خود کامپیوترها نیازمند دستگاه های خنک کننده هستیم تا دمای آن ها را پایین نگه دارند.
برق مصرفی بالای این دستگاه ها از این حیث به ویژه در ایران برای محیط آسیب رسان است که برای تولید برق در ایران گاز می سوزانیم و در صورت مصرف بیشتر این روش باعث آلودگی محیط زیست می شود.
به علاوه به خاطر صادرات گسترده گاز امروزه در نیروگاه تولید برق به جای گاز، گازوییل می سوزانند که مواد تولید شده از سوختن گازوییل بسیار خطرناک تر از گاز است.
مواد حاصل از سوختن گازوییل برای محیط زیست و همچنین انسان خطرات جدی و جبران ناپذیری دارد.
با توجه به این که تولید برق از روش های پاک تر هزینه بر است و برای تولید این ارز دیجیتال رقابت شدیدی بین ماینرها وجود دارد، کشورهایی مثل ایران که برق ارزان قیمتی دارند برای تاسیس مزرعه ماینینگ مناسب است.
سرمایه گذاری در بیت کوین
بیت کوین در حال حاضر با ارزش ترین و پرطرفدارترین رمزارز است و میلیون ها نفر در آن سرمایه گذاری کرده اند. اما باید دقت کنید مزایا و معایبی دارد که در ادامه شرح می دهیم.
مزایا
با مزایا شروع می کنیم.
نقدینگی
با توجه به توسعه ماهیت، مزایا و معایب ارز دیجیتال جهانی پلتفرم های معاملاتی صرافی ها و کارگزاری های آنلاین، بیت کوین بدون شک دارای نقدینگی بالا است.
با نرخ های بسیار مقرون به صرفه می توانید بیت کوین را به سرعت به دلار یا کالاهایی مانند طلا تبدیل کنید. اگر به دنبال سود سریع هستید نقدینگی بالای این رمز ارز می تواند آن را به یک ابزار سرمایه گذاری عالی تبدیل کند.
از طرفی این ارز دیجیتال برای سرمایه گذاری بلند مدت می تواند به دلیل تقاضای زیاد بازار گزینه مناسبی باشد.
تجارت آسان
سرمایه گذاری در سهام مستلزم داشتن گواهی یا مجوز است یا برای معامله سهام یک شرکت شما باید از طریق یک کارگزار اقدام کنید. اما ترید این رمز ارز ساده و سریع است.
ذخیره سازی دیجیتال
این رمز ارز ها به دلیل ساختار غیرمتمرکز دفاتر مرکزی مثل بلاک چین کمتر در معرض خطرات منطقه ای مانند آتش سوزی یا خرابی سخت افزار هستند. داده ها نه تنها در خارج از سایت نگهداری شده بلکه در تمام گره های سراسر جهان نیز کپی می شوند.
فرصت های جدید
بیت کوین هنوز بسیار جدید است و ارزهای جدید به طور منظم محبوبیت پیدا می کنند. این تازگی نوسانات قیمت بسیار بالایی را به همراه دارد که ممکن است بتوانید از آن سود بالایی به دست آورید.
دسترسی محدود
بسیاری از تریدرها بیت کوین را «طلای دیجیتال» می دانند زیرا مقدار آن محدود است. عرضه بیت کوین محدود به کمی کمتر از 21 میلیون سکه است.
در حال حاضر 17 میلیون تعداد از آن در گردش است. در حالی که ارزهای تحت کنترل بانک مرکزی به میل سیاستمداران یا دولت ها چاپ می شوند و هر لحظه ممکن است تورم به وجود آورند.
این رمز ارز دارای ویژگی هایی است که آن را می توان با کالاهایی مانند طلا، نقره یا سایر فلزات گرانبها مقایسه کرد که در گذشته به دلیل عرضه ثابت از آنها به عنوان سرمایه استفاده می شد.
معایب
به طور کلی تمامی رمز ارزها نوسانات شدیدی در قیمت و ارزش خود دارند. زیرا هنوز بسیار جدید هستند و ساز و کار آنها هنوز به درستی درک نشده است. بنابراین شاید بزرگترین عیب این شاه ارز دیجیتال نوسان قیمتی آن برای افرادی باشد که یک شبه امید پولدار شدن دارند.
عیب دیگر می تواند مشکلاتی مانند فراموش کردن عبارت های ریکاوری کیف پول، گم کردن کیف پول های سخت افزاری و هک کیف پول باشد که در چنین شرایطی تمام دارایی خود را از دست خواهید داد.
برخلاف دارایی های سنتی که محل نگهداری از آن ها در بانک است و مشکلات بالا آن ها را تهدید نمی کنند.
سخن نهایی
بیت کوین یک ارز دیجیتال تقریبا جدید است و ما در دنیای امروز ممکن است نتوانیم به خوبی ساز و کار آن را درک کنیم.
ولی توصیه می کنم با تحقیق بیشتر در راه سرمایه گذاری روی ارزهای دیجیتال قدم بردارید تا بتوانید پشتوانه خوبی برای خود فراهم کنید.